Asansör

Asansör dikey olarak tasarlanan insan veya yük taşımada kullanılan bir araç türüdür. Özellikle kalabalık şehirlerde sıkça kullanılan ve bir çok farklı kullanım alanına sahip bir araçtır. Asansörler günümüzde alışveriş merkezlerinde, evlerde, iş yerlerinde veya inşaat gibi çalışma alanlarında bulunmaktadır. Yüksek katlı binalarda kişilerin katları kolayca çıkabilmesi adına sıkça kullanılan asansörler belirli bir dönemden sonra yüksek katlı apartmanlar içerisinde yapılması zorunlu hale gelmiştir. İnşaatlarda veya ağır yük taşıyan iş yerleri içerisinde yük asansörlerinin bulunması zorunlu hale gelen diğer asansörler grupları arasındadır. Asansörler günlük yaşamı kolaylaştıran ve insan hayatını büyük bir oranda rahatlatan aletler arasındadır. Özellikle sanayi sektörünün hızlı ilerlemesi adına asansör kullanımının büyük bir katkısı bulunmaktadır. 19. yüzyılın başından itibaren hayatımızda bulunan asansörler ilk olarak maden ocakları ve gelişmiş fabrikalarda görünmüştür. Özellikle madenden çıkarılan ağır maddelerin taşınma güçlüğü için kullanılan asansörler, maden ve benzeri sektörlerin hızlıca gelişmesine büyük bir katkı sağlamıştır. Günümüzde yük asansörleri ise en çok inşaatlarda ve fabrikalarda kullanılmaktadır. Asansörler sayesinde özellikle büyük gökdelenler oldukça gelişmiştir, günümüzde sanayi kollarının gelişmesinin en büyük etken olayı ise yine asansörlerdir. İnsan ve canlı sağlığını koruyan ilk asansörler ise 19. yüzyılın sonlarına doğru yapılmaya başlamıştır. 19. yüzyılın ortasına kadar en fazla beş katlı evler inşa edilirken 20. yüzyılın başından itibaren yüksek katlı binalar asansörler sayesinde çoğalmıştır. İlk yapılan güvenli asansörler buhar gücü ile çalışmaktaydı, bu asansörler buhar makinesi ile birlikte bir tamburu döndürüyor ve sonrasında halat yadımı ile makara üzerine sarılıyordu. 1900 yıllarında ise hidrolik asansörler kullanılmaya başlamıştır. Hidrolik asansör sisteminde ise yapının üst katından, aşağıya kadar inen ve öbür diğer yarısı ise temelin alında ki toprağa gömülü duran çelik bir silindirden yapılmaktaydı. Silindirin basınçlı su pompalaması ile birlikte asansörler aşağı inebiliyordu. 1980 yılından itibaren bir çok yer elektrikli asansör kullanımına başlamıştır, günümüzde ise hala elektrikli asansörler kullanılmaktadır.

İnsan Asansörü Nedir?

İnsan asansör grupları genel olarak alışveriş merkezlerinde, evlerde veya otel gibi işletmelerde kullanılmaktadır. Asansörler en az 3 en fazla ise 20 kişi alacak şekilde tasarlanmaktadır. Ortalama 400 kilogram insan taşıma kapasitesi olan asansörler sadece insan taşımak için kullanılmaktadır ve küçük kabine sahiptir. 630 kilogram kapasitesi olan asansörler ise insan, tekerlekli sandalye, alışveriş arabası veya çocuk arabası taşımaya uygun tasarlanan orta boy kabine sahip olan asansör türleridir. Günümüzde asansörler modern tip olarak üretilmektedir, asansörler tam otomatik veya yarı otomatik olmak üzere iki ayrılmaktadır. Bu asansörler kayan kapı tipine sahiptir veya katlanan kapı tipinde üretilmektedir. İnsan asansörlerinin kullanım alanları ise şu şekildedir;

• Yüksek katlı apartmanlar, standart konutlar, gökdelenler ve benzeri yerleşim alanlarında.
• Alışveriş merkezlerinde ve benzeri çarşı gruplarında.
• Otellerde ve konaklama hizmeti veren alanlarda.
• Hastanelerde iki tip asansör bulunmaktadır, ameliyathane asansörleri ve insan asansörleri.
• İş merkezleri, iş hanları ve pasajlar içerisinde yük asansörleri ve insan asansörleri bulunmaktadır.
• Sinemalar, sinema pasajları ve benzeri sosyal faaliyet alanlarında insan asansörleri bulunmaktadır.
• Çoklu spor salonları içerisinde insan asansörleri bulunmaktadır.
• Özel okullar ve devlet okulları içerisinde yük asansörü veya insan asansörü bulunmaktadır.
• Çok katlı resturantlar veya yemek alanlarında insan asansörleri ile yük asansörleri bulunmaktadır.
• Çok katlı üniversitelerde insan asansörü bulunmaktadır.

Engelli Asansörü Nedir?

Engelli asansörleri belirli sağlık sorunlu yaşayan kişilerin yüksek yerlere kolayca çıkabilmesi adına ve merdiven kullanmaması için platform şeklinde tasarlanan asansör türlerine engelli asansörleri denilmektedir. Bu asansör grubu merdiven veya platform şekilde tasarlanmaktadır, merdiven kenarlarına bağlanan bir düzenek sayesinde kişilerin katlar arasında inip, çıkmasını kolaylaştıran aletlerdir. Özellikle merdivenlerde uygulanan veya kısa mesafelerde dikey şekilde platform halinde konulan asansörler engelli asansörleridir. Engelli asansörlerinin kullanım alanları ise şu şekildedir;

• Kurumsal iş yerleri içerisinde engelli asansörlerinin bulunması gerekmektedir.
• Ev veya engelli bireylerin bireysel yaşam alanları içerisinde.
• Villalar ve benzeri büyük yapıtlar içerisinde engelli asansörü kullanılmaktadır.
• Tramvay, metro veya metrobüs gibi ulaşım araçlarının bulunduğu durak ve köprülerde engelli asansörünün bulunması gerekmektedir.

Yük Asansörü Nedir?

Taşınması gereken ağır yüklerin kişiler tarafından taşınması yerine daha güvenli bir şekilde taşınması amacı ile yük asansörleri yapılmıştır. Günümüzde kişi ile beraber yüklerin taşınabildiği asansörler sık olarak kullanılmaktadır. Bu tür asansör yapıları önemli olan mevcut yükü rahatça taşıyabilecek kapasiteye sahiptir. Bu asansörün türlerinde yük kapasitesinin kaldırılması adına palanga sistemi uygulanmaktadır. Yük asansörleri sıkça inşaatlarda, yük taşıma alanlarında veya yük boşaltma alanlarında kullanılmaktadır. Bunu yanı sıra kule vincinin girmediği alanlarda da sıkça yük asansörleri tercih edilmektedir. Yük asansörlerinin montaj işi ile sökülme işlemleri oldukça kolay bir şekilde yapılmaktadır. Yük platformu olan asansörler sadece yük taşıma amaçlı kullanılması gerekmektedir. Bu tür asansörlerde içerisinde yolcunun binemeyeceği bir şekilde tasarlanmış olması gerekmektedir ve genelde özel bir kumanda sistemine sahiptir. Alışveriş merkezleri veya fabrikada ki ağır yüklerin taşıması için kullanılan asansörler 500 kilogram ile 13.000 kilogram arasında değişiklik gösterebilmektedir. Yük asansörlerinin kullanım alanı ise şu şekildedir;

• İnşaat Alanları
• Çimento Fabrikaları
• Depolama Alanları
• Fabrikalar
• Otoparklarda

Hidrolik Asansör Nedir?

Hidrolik asansörler genel olarak yoğun kullanılmamaktadır. Kullanım alanı ise makine dairesinin yukarı yapılmadığı yerlerdir. Makine dairesi gibi ilk durak düzeneğine sahip olmayan bu asansör tipleri yük asansörü olarak da kullanılabilmektedir. Ortalama bir hidrolik asansörün kapasitesi ise 4 ile 60 kişi arasında değişmektedir. Hidrolik asansörler elektrikle çalışan ve pompa sistemi ile tetiklenen yapılara sahiplerdir. Asansörlerin yön ağırlı içinde bulunan kişi sayısına göre değişebilmektedir. Hidrolik asansörlerin kullanım alanları ise şu şekildedir;

• İnşaatı, tadilatı veya yıkımı yapılacak olan konutlarda.
• Eski ev içi sistemine sahip olan binalarda.
• Panoramik asansöre sahip olan alışveriş merkezlerinde.