• Bugün hemen hemen kullanmakta olduğumuz birçok ürünün üstünde CE işaretini görmekteyiz. Bu işaretin anlamı nedir? Neyi ifade eder?
rn• Avrupa Konseyi bütün üyelerce uyulması zorunlu olan Direktifler yayınlamaktadır.Üretilmekte olan birçok ürün için de direktifler bulunmaktadır.Bu direktiflerde, üretilen ürünlerin Avrupa Birliği üyesi …ülkelerde serbestçe dolaşabilmesi için uyulması gerekli temel şartlar anlatılmaktadır.
• Herhangi bir ürün üzerine iliştirilen CE işareti,o ürünün ilgili Avrupa Konseyi Direktiflerine ve ilgili Avrupa
• Standartlarına uygun olarak tasarlanıp üretildiğini gösterir.Özellikle CE işaretinin haksız kullanımıyla ilgili birçok Avrupa Konseyi Direktiflerinde böyle bir durum karşısında izlenecek prosedür izah …edilmektedir.
• CE işaretini kısaca AVRUPAYA UYGUNLUK MARKASI olarak tanımlıyoruz.
• Günümüzde bu işaret İhracatta Pasaport tanımlamasıyla da ifade edilmektedir.
• Avrupa Birliği, Konsey Direktifleriyle beraber Birlik üyesi ülkelerde mal ve hizmetlerin dolaşımını düzenlemiştir.
• CE işaretinin ayni zamanda bir TEKNİK BARİYER taşıdığına dikkat edilmelidir.Bu teknik bariyer Harmonize EN standartlarıdır.
• CE işareti, üreticinin genelde beyanına bağlı olarak ürünün üzerine iliştirilir.Burada bu işaretin kullanımıyla ilgili bütün sorumluluk üreticiye aittir.CE işareti taşıyan herhangi bir üründe,üretici hiçbir şekilde …sorumluluktan kaçamaz,sorumluluğunu başkalarına devredemez.
• O halde üreticilerin,ürettikleri ürünlerin Avrupa Birliği üyesi ülkelerde serbestçe dolaşabilmesi için CE işaretinin doğru kullanımı büyük önem taşımaktadır.
CE IŞARETIYLE ILGILI EN ÇOK SORULAN SORULAR
• Ce işareti nedir? Hangi kuruluşlar CE işareti vermek için yetkilidir?
• Ce işaretinin endüstrimize ve diş ticaretimize olan etkileri nelerdir?
• Ürün sorumluluğu kimdedir?
• Yetkilendirilmiş kuruluş veya onaylanmiş kuruluşlarin CEişaretine rolleri nelerdir? Uygunluk değerlendirilmesini nasıl yürütürler?
• Üreticilerin,ab yeni yaklaşim direktiflerinde belirtilen zorunlu şartlara uygunluk yolunda izlemeleri gereken yol nedir?
• Standartlara uymak mecburimidir?
• Hangi ürünlerle ilgili olarak yeni yaklaşim direktifleri vardir?
• Yan sanayi üreticilerinin ce işareti konusunda yapmalari gerekenler nelerdir?
• Üretilen ürünlerin hangi yeni yaklaşim direktifi kapsaminda olduğu,ilgili harmonize standartlar ve bunlara uygunluğun nasil sağlanacaği konusunda en sağlikli ve güncel bilgiler nerden temin edilebilir?
• Ce işaretinin iso kalite güvence sistemleriyle ilişkisi nedir?
• Ce işaretiyle ilgili danişmanlik hizmetleri
1-CE İŞARETİ NEDİR?HANGİ KURULUŞLAR CE İŞARETİ VERMEK İÇİN YETKİLİDİR?
• Avrupa Konseyi tarafından yayınlanan YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİ birçok ürün için sağlık,güvenlik,çevre-tüketiciyi koruma ve mümkün olduğu durumlarda evcil hayvanların korunması yönünde zorunlu şartları içermektedir.Söz konusu direktifler kapsamında birçok ürünün Avrupa Birliği üyesi ülkelerde serbestçe dolaşabilmesi için CE işaretini taşıması mecburidir.
• CE işareti başlangıçta Fransızca ‘CONFORMITE EUROPEENNE’ daha sonra da İngilizce ‘CONFORMITY EUROPE’ olarak kullanılmıştır.Biz Türkçe olarak CE işaretine ‘AVRUPAYA UYGUNLUK MARKASI’ diyoruz
• CE işaretini taşımayan ürünler,AB’de pazarlanamaz ve hatta AB dışında üretilen ve CE işareti taşımayan ürünlerin bu ülkelere girmesi mümkün değildir.Bu nedenle,CE işareti,AB dışında kalan ülkelerden ihraç edilen ürünler için pasaport görevi görmektedir.
• CE işaretini veren yetkili bir kuruluş,ne Avrupa Birliği üyesi ülkelerde ne de AB dışındaki ülkelerde yoktur.Ancak,bu kuruluşlar,Yeni Yaklaşım Direktiflerinde belirtilen durumlarda,yüksek riskli ürünler için Uygunluk değerlendirmesi işlemlerini yürütürler.
2-CE İŞARETİNİN ENDÜSTRİMİZE VE DIŞ TİCARETİMİZE OLAN ETKİLERİ NELERDİR?
• CE işaretini,ürün grupları için değerlendirdiğimizde,bazı ürün grupları için işaretleme çalışmalarının kolay yöntemlerle olabileceği gibi,bazı ürün grupları için üçüncü kuruluşların devreye girmesi ve ürün testinin yapılması ve hatta çok riskli ürünler için kalite güvence sistemlerinin üreticilerce kullanılması gerekebilir.
• Hızla küreselleşen ve ekonomik iş birliklerin ortaya çıktığı dünyamızda,üreticilerimiz tasarım,üretim ve servis anlayışlarını değiştirmek zorundadır.Bu değişimin sonuçlarını,iç pazarda yaşam standardının yükselmesi olarak görmek mümkündür.
• Diğer tarafta, AB’ ye aday üye konumundaki ülkemizde üreticilerin süratle CE işaretlemesi çalışmalarına hız vermesi,özellikle ürün tasarımlarını gözden geçirmesi ,ilgili Avrupa Yeni Yaklaşım Direktifleri ve EN standartlarına uygunluğun sağlanması için ürünlerde gerekli modifikasyonların yapılması gerekmektedir.
• Ülkemizdeki üreticiler CE işaretlemesi çalışmalarıyla beraber,hem ürettikleri ürünlerini Avrupalı ürünler konumuna getirebilecekler ve hem de dış pazarda rekabet şansını kazanmış olacaklardır.Bu bakımdan CE işaretinin ülkemiz ekonomisine olan etkisi büyüktür.
3-ÜRÜN SORUMLULUĞU KİMDEDİR?
• Daha önceden,ürünlerle ilgili herhangi bir riskli durum oluştuğunda tüketici bunu ispatlamak zorundaydı.Ancak,Yeni Ürün Sorumluluğu Yasası’na göre,ilgili üründen dolayı bir kaza olursa veya AB ülkelerinden biri,ürünün,CE işaretinin gereklerine uymadığını,yani yeterince güvenli olmadığını iddia ederse üretici kendisinin bütün önlemleri aldığını ispatlamak zorundadır.
• Yanlış veya eksik yapılan CE işaretlemesi çalışmalarının üreticilere büyük zararlar verebileceği unutulmamalıdır.Üretici, ürettiği üründen sorumludur.
4-YETKİLENDİRİLMİŞ KURULUŞ VEYA ONAYLANMIŞ KURULUŞLARIN CE İŞARETİNE ROLLERİ NELERDİR?
• Avrupa Birliği üyesi ülkelerde,her üye devlet Yetkilendirilmiş veya Onaylanmış Kuruluşunu kendisi belirler.Yetkilendirilmiş Kuruluş veya Onaylanmış Kuruluşlar karşılıklı olarak birbirlerini tanırlar.
• Avrupa Konseyi’nin yayınlamış olduğu direktiflerin bazılarında,CE işaretlemesi için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı gerekmektedir.Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı gerektiren bazı AB direktifleri:1-Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi(EMC),2-Gaz Yakan Aletler Direktifi,3-Makine Direktifi(EK-4),4-Basit Basınçlı Kaplar Direktifi
5-ÜRETİCİLERİN,AB YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİNDE BELİRTİLEN ZORUNLU ŞARTLARA UYGUNLUK YOLUNDA İZLEMELERİ GEREKEN YOL NEDİR?
• CE işareti,sadece direktiflerde belirtilen şartlara uygunluk sağlandığında ürünler üzerinde kullanılabilir.Bu nedenle,ürünün teknik özelliklerine göre mevcut direktifler incelenmeli ve hangi direktif veya direktiflerin geçerli olacağına yanlışsız karar verilmelidir.Ürün üzerinde yer alan CE işareti,ilgili bütün direktiflere uygunluğu gösterir.
• Bir çok ürün,güvenlik açısından düşük riskli ürünler grubunda yer almaktadır.İlgili direktif ve Harmonize EN standartları doğru uygulanarak,üreticinin Uygunluk Beyanıyla ürünün üzerine CE işareti iliştirilebilir.
6-STANDARTLARA UYMAK MECBURİ MİDİR?
• CE işaretlemesi çalışmalarının özünde iyi mühendislik ilkeleri ve tasarım vardır.Standartların mecburiyeti konusunda değişik yorumlar yapılmaktadır.Yapılan bütün CE işaretlemesi çalışmalarında AB Konsey Direktifleri dikkate alındığından ve de ilgili Harmonize EN standartları uygulandığından bu standartlara uymak mecburi olmamakla beraber en sağlıklı yöntemdir.
• Üreticinin ürettiği ürünü direktifler kapsamında incelemesi ve direktiflere bağlı olan EN standartlarını tespit etmesi gerekmektedir.
• Bugün ülkemizde EN standartları ayni zamanda Türk Standardı( TS-EN) olarak da yayınlanmaktadır.
7-HANGİ ÜRÜNLERLE İLGİLİ OLARAK YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİ VARDIR?
• Hemen hemen birçok ürün için AB Konsey direktifi bulunmaktadır.Elektrikli aletler,gaz yakan aletler,basınçlı kaplar,oyuncaklar,inşaat malzemeleri,makineler,şahsi koruma teçhizatları,otomatik olmayan tartı aletleri,tıbbi aletler,sıcak su kazanları,sivil amaçlı patla yıcı maddeler,gezi yatları,asansörler,soğutma cihazları,basınçlı cihazlar,paketleme elemanları,gemi cihazları vb.
• Halen yayın aşamasında olan birçok AB direktifi mevcuttur.AB’de yaşam seviyesindeki gelişmelere paralel olarak direktifler ve buna bağlı olarak EN standartları hazırlanmaktadır.
8-YAN SANAYİ ÜRETİCİLERİNİN CE İŞARETİ KONUSUNDA YAPMALARI GEREKENLER NELERDİR?
• CE işareti, nihai ürün üzerine iliştirilmektedir.Fakat nihai üründe kullanılan birçok bileşenler için de CE işareti zorunlu olabilir.Bu durumda Yan Sanayi üreticilerinin de ürettikleri ürünleri, Avrupa Konseyi Yeni Yaklaşım Direktifleri ve EN standartları kapsamında incelemesi ilgili direktif ve EN standartlarını uyguladıktan sonra Uygunluk beyanında bulunarak CE işaretini kullanması zorunludur.
• Ürününde CE işaretli bileşen kullanan firmanın ürününün CE’ li olacağı gibi bir düşünce yanlıştır.Yine de üreticiler ürününde kullandığı yan sanayi bileşenleri için CE uygunluk beyanı talep etmelidir.
9-CE İŞARETLEMESİ ÇALIŞMALARINDA EN SAĞLIKLI VE GÜNCEL BİLGİLER NASIL VE NEREDEN TEMİN EDİLEBİLİR?
• CE işaretlemesi çalışmalarında literatür bilgileri yanında uygulama çok önemlidir.Uygulamanın doğru olabilmesi için ilgili Yeni Yaklaşım Direktifleri ve EN standartlarının iyice anlaşılması gerekmektedir.
• Firmamız CE işaretlemesi ve Makine Tasarımı konusunda 1994 yılından beridir ülkemizde faaliyet göstermektedir.En sağlıklı ve güncel bilgileri,uygulamaları firmamızdan isteyebilirsiniz.Konuyla ilgili Web-sitemizden de istifade edebilirsiniz.
10-CE İŞARETİNİN ISO KALİTE GÜVENCE SİSTEMLERİYLE İLİŞKİSİ NEDİR?
• CE işaretinin ISO Kalite Güvence Sistemleriyle olan ilişkisi sürekli sorulan sorulardan bir tanesidir.
• CE işaretinin ISO Kalite Güvence Sistemleriyle doğrudan bir ilişkisi yoktur.CE işareti herhangi bir ürünün Avrupa Konseyi Yeni Yaklaşım Direktiflerine,Avrupa Standartlarına(EN) uygun olarak tasarlanıp,üretildiğini simgeler.ISO 9000 serisi ise bir Kalite Güvence Sistemini temsil eder.
• Modüler sistemde,modülleri incelediğimizde bazı ürün grupları için ISO9000 Kalite sisteminin şart olduğunu görmekteyiz
AVRUPA KONSEYİ YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİ
• 1-ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ(73/23/EEC,93/68/EEC)
• 2-BASİT BASINÇLI KAPLAR DİREKTİFİ(87/404/EEC,90/488/EEC,93/68/EEC)
• 3-OYUNCAKLAR DİREKTİFİ(88/378/EEC,93/68/EEC)
• 4 -İNŞAAT MALZEMELERİ DİREKTİFİ(89/106/EEC,93/68/EEC)
• 5-ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK DİREKTİFİ(89/336/EEC,92/31/EEC ,93/68/EEC)
• 6-MAKİNA DİREKTİFİ(98/37/EC,98/79/EC)
• 7-ŞAHSİ KORUMA TEÇHİZATI DİREKTİFİ(89/686/EEC,93/68/EEC,93/95/EEC,96/58/EEC)
• 8-OTOMATİK OLMAYAN TARTI ALETLERİ DİREKTİFİ(90/384/EEC,93/68/EEC)
• 9-VÜCUDA YERLEŞTİRİLEBİLEN AKTİF TIBBİ CİHAZLAR DİREKTİFİ(90/385/EEC,93/42/EEC,93/68/EEC)
• 10-GAZ YAKAN ALETLER DİREKTİFİ(90/396/EEC,93/68/EEC)
• 11-SICAK SU KAZANLARI DİREKTİFİ(92/42/EEC,93/68/EEC)
• 12-SİVİL AMAÇLI PATLAYICI MADDELER DİREKTİFİ(93/15/EEC)
• 13-TIBBİ-CİHAZLAR DİREKTİFİ(93/42/EEC,98/79/EEC)
• 14-PATLAYICI ORTAMLARDA KULLANILAN EKİPMANLAR DİREKTİFİ(94/09/EC)
• 15-GEZİ YATLARI DİREKTİFİ(94/25/EC)
• 16-ASANSÖRLER DİREKTİFİ(95/16/EC)
• 17-SOĞUTMA CİHAZLARI DİREKTİFİ(96/57/EC)
• 18-BASINÇLI CİHAZLAR DİREKTİFİ(97/23/EEC)
• 19-TELEKOMÜNİKASYON TERMİNAL EKİPMANLARI DİREKTİFİ(98/13/EC)
• 20-TIBBİ TEŞHİS CİHAZLARI DİREKTİFİ(98/79/EC)
* 21-RADYO-TELEKOMÜNİKASYON TERMİNAL EKİPMANLARI DİREKTİFİ(99/05/EC)
• 22-PAKETLEME ELEMANLARI DİREKTİFİ(94/62/EC)
• 23-YÜKSEK HIZLI TREN SİSTEMLERİ DİREKTİFİ(96/48/EC)
• 24-GEMİ CİHAZLARI DİREKTİFİ(96/98/EC9
AVRUPA KONSEYİ YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİ KAPSAMLARI ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ(LVD)
• ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ AB ÜYESİ ÜLKELERDEKİ,BELİRLİ GERİLİMLERDE ÇALIŞAN ELEKTRİKLİ ALETLERLE İLGİLİ YASALARIN UYUMLAŞTIRILMASI İÇİN HAZIRLANMIŞTIR.19 ŞUBAT 1973’DE KONSEY TARAFINDAN YAYINLANMIŞ OLAN BU DİREKTİF, 73/23/EEC NUMARASIYLA BİLİNMEKTEDİR.1993 YILINDA LVD DİREKTİFİ 93/68/EEC DİREKTİFİYLE TADİL EDİLMİŞTİR.1 OCAK 1997 YILINDAN İTİBAREN ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİNE UYMAK MECBURİDİR.
• ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ(LVD) 50İLE 1000 VOLT ALTERNATİF AKIM VE 75 İLE 1500 VOLT DOĞRU AKIM DA ÇALIŞMASI TASARLANAN BÜTÜN ELEKTRİKLİ CİHAZLARI KAPSAR.YUKARIDA BAHSEDİLEN GERİLİMLER CİHAZLARIN BESLEME GERİLİMLERİDİR.CİHAZLARIN İÇİNDE BAŞKA GERİLİMLER SÖZKONUSU OLABİLİR.BU VOLTAJ GERİLİMLERİ DIŞINDAKİ AKÜYLE ÇALIŞMASI TASARLANAN CİHAZLAR LVD DİREKTİFİ KAPSAMINA GİRMEZLER.
• PİLLE ÇALIŞAN VE BELİRTİLEN BESLEME GERİLİMİ DIŞINDA ÇALIŞAN CİHAZLAR LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDA DEĞİLDİR.FAKAT LVD DİREKTİFİNDE BELİRTİLEN BESLEME GERİLİMLERİ ARASINDA ÇALIŞAN PİL ŞARJ CİHAZLARI VE GÜÇ KAYNAKLARI LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDADIR.ÖRNEĞİN TAŞINABİLİR BİLGİSAYARLAR(NOTEBOOKLAR) BU DİREKTİF KAPSAMINDADIRLAR.
ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ KAPSAMI DIŞINDAKİ ÜRÜNLER
• AŞAĞIDA BAHSEDİLEN ÜRÜNLER LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMEZLER
• 1-PATLAYICI ORTAMLARDA ÇALIŞMASI TASARLANAN CİHAZLAR
• 2-RADYOLOJİ VE TIBBİ AMAÇLI ELEKTRİKLİ CİHAZLAR
• 3-ASANSÖRLERİN ELEKTRİKLİ PARÇALARI
• 4-ELEKTRİK SAYAÇLARI
• 5-DOMESTİK AMAÇLI FİŞ VE PRİZLER
• 6-ELEKTRİKLİ PANJUR SİSTEMLERİ
• 7-GEMİ,UÇAK VEYA TRENLERDE KULLANILAN ELEKTRİKLİ CİHAZLAR
• Genel olarak LVD Direktifi ,belirlenen gerilim aralıklarındaki birçok elektrikli cihaz veya aleti kapsamaktadır.Fakat bazı elektrikli cihazlar için başka direktifler bulunmaktadır.Bazı aletler veya cihazlar için de hiçbir AB Konsey Direktifi yoktur.Bu durumda hiçbir direktif kapsamına girmeyen ürünlere CE işareti iliştirilmez.
ELEKTRİKLİ KOMPONENTLER LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDA MIDIR?
• ELEKTRİKLİ CİHAZLARDA KULLANILAN BİRÇOK KOMPONENT VARDIR.BU KOMPONENTLER BİR ELEKTRİKLİ NİHAİ ÜRÜNÜN PARÇALARI KONUMUNDADIRLAR.ÖRNEĞİN ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI.
• HANGİ KOMPONENTLERE CE İŞARETİNİN İLİŞTİRİLMESİ KONUSU LVD DİREKTİFİNDE AÇIK DEĞİLDİR.ANCAK LVD DİREKTİFİNİN AMAÇLARI DİKKATE ALINDIĞINDA, NİHAİ ÜRÜNDE BÜYÜK ÖNEME HAİZ KOMPONENTLER DIŞINDAKİLERE CE İŞARETİ İLİŞTİRİLMEZ.ANCAK BU ÜRÜNLERDE ÜRETİCİ BEYANINA GEREK VARDIR.
ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİNDE HANGİ EMNİYET KONULARI DÜŞÜNÜLMÜŞTÜR?
• ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİNDE YALNIZCA ELEKTRİKSEL PROBLEMLERDEN OLUŞACAK RİSKLER DÜŞÜNÜLMEMİŞ,AYNİ ZAMANDA ELEKTRİKLİ CİHAZDA MEKANİK,KİMYASAL VE DİĞER PROBLEMLERDEN KAYNAKLANABİLECEK BÜTÜN RİSKLER DİKKATE ALINMIŞTIR.
• LVD DİREKTİFİNDE SAĞLIK KONULARI DA DİKKATE ALINMIŞTIR.SES,GÜRÜLTÜ,ERGONOMİK KONULAR BELİRTİLMİŞTİR.
• ELEKTRİKLİ CİHAZLAR ÇALIŞTIKLARI ORTAMLARDA ELEKTOMANYETİK DALGA ÜRETTİKLERİNDEN BAŞKA CİHAZLARIN PERFORMANSLARINI BOZABİLİRLER.YA DA BAŞKA CİHAZLARIN ÜRETTİKLERİ ELEKTROMANYETİK GÜRÜLTÜLERDEN ETKİLENEBİLİRLER.ELEKTRİKLİ CİHAZLARIN BİRÇOĞU AYNİ ZAMANDA EMC DİREKTİFİ KAPSAMINDADIRLAR.BU DURUMDA,HEM LVD VE HEMDE EMC DİREKTİFİNE UYMA ZORUNLULUĞU VARDIR.
ALÇAK GERİLİM DİREKTİFİ KAPSAMINDAKİ BİR ÜRÜNDE UYGUNLUK DEĞERLENDİRMESİ
• LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDAKİ BİR ÜRÜNÜ AB ÜYESİ ÜLKELERDE PAZARLAYABİLMEK İÇİN AŞAĞIDAKİLERE DİKKAT EDİLMELİDİR.
• 1-TEKNİK DOSYA
• 2-UYGUNLUK BEYANI
• 3-CE İŞARETİ
• Herhangi bir elektrikli cihazı AB üyesi ülkelerde pazarlayabilmemiz için önce ürünle ilgili bütün dokümantasyonun herhangi bir AB üyesi ülkenin lisanında hazır olması gerekmektedir.
• Teknik Dosyadaki dokümantasyon, uygunluk çalışmalarında büyük önem taşımaktadır.Bu dosyanın amacına uygun olarak hazırlanması ve talep edildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
• Üretici, ürettiği ürün için Avrupa’ya Uygunluk Beyanında bulunmalıdır.
• En son olarak da ürüne CE işareti iliştirilmelidir.
• Bunlar dikkate alınmadan ürünün üzerine CE işaretinin iliştirilmesi suçtur.
LVD DİREKTİFİNE GÖRE TEKNİK DOSYADA NELER OLMALIDIR?
• Teknik dosyada temel olarak elektrikli bir cihaz için ,tasarım bilgileri,üretim ve çalışma detayları yer almalıdır.
• Teknik dosyada bunun yanında aşağıdakiler bulunmalıdır.
• 1-Elektrikli cihaz veya aletin genel tanımı
• 2-Tasarım ve üretim projeleri
• 3-Komponent, devre di yagramları
• 4-Elektrikli cihazın devre ve projelerinin kolaylıkla anlaşılmasını temin edecek,cihazın çalışmasını anlatan yardımcı bilgiler.
• 5-Tasarımda kullanılan EN standartlarının listesi.Elektrikli cihazla ilgili herhangi bir harmonize standart mevcut değilse,üründe emniyet ve güvenlik için alınan önlemler.
• 6-Tasarım Hesaplamaları,bunların test neticeleri ve yapılan kontroller.
• 7-Test Raporları(Bunlar üretici tarafından hazırlanamıyorsa,üçüncü tarafın onayı yeterli olabilmektedir.)
LVD DİREKTİFİNE GÖRE TEKNİK DOSYAYI KİM VE NEREDE MUHAFAZA ETMELİDİR?
• Herhangi bir elektrikli cihaza ait Teknik Dosyayı Üretici veya AB üyesi ülkedeki Yetkili Satıcısı o ürünün en son üretildiği tarihten itibaren en az 10 yıl süreyle muhafaza etmek,herhangi bir ülkenin yerel otoritesi talep ettiğinde kontrol için göstermek zorundadır.Teknik Dosya bir elektronik ortamda da muhafaza edilebilir,fakat bu ortamda da talep edildiğinde kolaylıkla ibraz edilmelidir.
• Şayet,üreticinin AB üyesi ülkede Yetkili Temsilcisi yoksa bu durumda Teknik Dosyayı,elektrikli cihazı ülkeye sokan ithalatçı muhafaza etmek zorundadır.
ELEKTRİKLİ CİHAZLARDA, CE İŞARETİ ÜRÜN ÜZERİNE NEREYE KONULMALIDIR?
• Üretici veya AB üyesi ülkedeki Yetkili Temsilci,CE işaretini doğrudan elektrikli cihazın üzerine koyabileceği gibi,elektrikli cihazın ambalajına,kullanma kitabına veya garanti belgesinin üzerine de koyabilir.
• CE işaretinin ürün üzerine konulmasıyla ilgili değişik uygulamalar görülmektedir.Burada bizim için doğru olan Alçak Gerilim Direktifinde belirtilen gereklerdir.
• Elektrikli cihaz üzerine konulacak CE işareti kolaylıkla görülebilecek konumda bulunmalı ve CE işareti yazısı silinebilir olmamalıdır.
CE UYGUNLUK BEYANINDA NELER BULUNMALIDIR?
• Alçak Gerilim Direktifi Ek III.B’ ye göre elektrikli bir cihazın CE uygunluk beyanında aşağıdakiler bulunmalıdır.
• 1-Üretici veya AB üyesi ülkedeki Yetkili Temsilcinin ismi,adresi.
• 2-Elektrikli cihazın tanımı,modeli veya tipi.
• 3-Kullanılan EN standartları
• 4-İmza ve imza sahibinin ismi,unvanı
• CE uygunluk beyanı en az AB üyesi bir ülkenin lisanında hazırlanmalıdır.
LVD DİREKTİFİNE GÖRE ONAYLANMIŞ VEYA YETKİLENDİRİLMİŞ KURULUŞLARIN ÖNEMİ
• LVD DİREKTİFİNE GÖRE ,ÜRETİCİ BU DİREKTİF KAPSAMINA GİREN ÜRÜNÜ İÇİN DİREKTİF VE HARMONİZE STANDARTLARIN GEREKLERİNİ YERİNE GETİREBİLİYORSA,GEREKLİ TESTLERİ YAPABİLİYORSA BU DURUMDA YETKİLENDİRİLMİŞ VEYA ONAYLANMIŞ KURULUŞLARIN ONAYINA GEREK YOKTUR.DİREKTİF KAPSAMINDA OLUP DA HERHANGİ BİR HARMONİZE STANDARTI OLMAYAN ÜRÜN İÇİNSE YETKİLENDİRİLMİŞ KURULUŞ ONAYINA BAŞVURMAK EN DOĞRU YOLDUR.
rn• ÜRETİCİLERİN BÜYÜK BIR KISMI ÇOĞU ZAMAN BU DİREKTİF KAPSAMINA GİREN ÜRÜNLERİNİ HARMONİZE EN STANDARTLARINA GÖRE TASARLAYIP,ÜRETEBİLMEKTE VE TEST EDEBİLMEKTEDİR.BURADA ÖNEMLİ OLAN LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDAKİ HARMONİZE STANDARTLARIN DOĞRU TESBİTİDİR.LVD DİREKTİFİNE GÖRE HİÇBİR AB ÜYESİ ÜLKE CE UYGUNLUK ÇALIŞMASI DOĞRU YAPILAN LVD DİREKTİFİ KAPSAMINDAKİ ELEKTRİKLİ CİHAZIN ÜYE ÜLKELER İÇİNDE SERBESTÇE DOLAŞIMINI ENGELLEYEMZ.
• BUNUN YANINDA HERHANGİ BİR AB ÜYESİ ÜLKE,ÜLKESİ İÇİNDE SATILMAKTA ,DOLAŞMAKTA OLAN HERHANGİ BİR ELEKTRİKLİ CİHAZDA İNSAN SAĞLIĞINI,İŞ GÜVENLİĞİNİ,ÇEVREYİ VE EVCİL HAYVANLARIN SAĞLIĞINI TEHDİT EDEN BİR HUSUS TESBİT EDER VE BUNU İSPATLARSA BU DURUMDA ÜRÜNÜN AYNİ ANDA O ÜLKEDE VE AB’DE SERBEST DOLAŞIMI YASAKLANIR.HATTA AB’DEKİ DAHA ÖNCE SATILAN ÜRÜNLER TOPLATILIR VE ÜRETİCİYE,MALI AB’NE İTHAL
• EDEN İTHALATÇIYA MADDİ VE MANEVİ CEZALAR VERİLİR.LVD DİREKTİFİNE GÖRE ÜRETİCİ CE UYGUNLUK ÇALIŞMASINI İSTER KENDİSİ YAPSIN VEYA İSTERSE BİR ÜÇÜNCÜ TARAFIN ONAYINA BAŞVURSUN,HER İKİ ŞEKİLDE DE ÜRÜNÜNDEN KENDİSİ SORUMLUDUR.BAZI ÜRETİCİLER CE UYGUNLUK ÇALIŞMALARINI BİR PROSEDÜRÜN YERİNE GETİRİLMESİ VE BİR YERLERDEN BELGE TEMİN EDİLMESİ GİBİ BASİTE ALMAK İSTEMEKTEDİRLER.
• BU YAKLAŞIM OLDUKÇA YANLIŞTIR VE GÜNÜMÜZ KOŞULLARINA GÖRE DE İLKELDİR.BÜTÜN DİREKTİFLERDE OLDUĞU GİBİ LVD DİREKTİFİNDE DE UYGULAMA BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR.
• LVD DİREKTİFİ AYNİ ZAMANDA YATAY BİR DİREKTİF OLDUĞUNDAN DOLAYI BİRÇOK DİREKTİFLE DE İÇ-İÇEDİR.BURADA DİREKTİFLER ARASINDAKİ KARŞILIKLI İLİŞKİLERİN İYİ BİLİNMESİ GEREKMEKTEDİR.
ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK DİREKTİFİ(EMC)
• Elektromanyetik Uyumluluk direktifi ilk olarak 89/336/EEC numarasıyla yayınlanmış daha sonra 91/263/EEC ,92/31/EEC,93/68/EEC,93/97/EEC direktifleriyle tadil edilmiş EMC Direktifi olarak adlandırdığımız bir direktiftir.1 ocak 1996 yılından beridir EMC direktifine uymak mecburidir.EMC direktifine uymayan hiçbir elektrikli cihaz veya alet AB üyesi ülkelerde dolaşamaz,satılamaz.
• EMC direktifinin temel amacı,Avrupa Birliğinde dolaşacak elektrikli cihazların serbest dolaşımı için kabul edilebilir bir
• Elektromanyetik ortamın oluşmasına katkıda bulunmaktır.Bunu sağlamak için Avrupa Birliğini kuran anlaşmanın 100a maddesinde belirtildiği gibi,Avrupa ortak pazarında yasaların uyumlaştırılması kapsamında ,EMC direktifinde harmonizasyon ve koruma şartları anlatılmaktadır.
• EMC direktifinin ana gayesi aşağıdaki 2 temel esası sağlamaktır.
• 1-madde1.1’de belirtildiği gibi elektrikli veya elektronik cihazlar ,çalışmaları sırasında ürettikleri elektromanyetik gürültü veya darbelerle,diğer elektrikli veya elektronik
• Cihazların fonksiyonlarını veya performanslarını etkilememelidir.Radyo,haberleşme ağları,ve elektrik dağıtım şebekeleri de ayni şekilde etkilenmemelidir.
• 2-Herhangi bir elektrikli cihaz, çalışması sırasında ortamdan gelebilecek elektromanyetik etkilere karşı bağışıklık sistemine sahip olmalıdır.
• Dikkat edilirse bu iki unsur birbirini tamamlayan unsurlardır ve EMC direktifinin özünü ortaya koymaktadır.
• Yukarıda bahsedilen temel gerekleri sağlamak için EMC direktifi üreticilerin neler yapması gerektiğini anlatmaktadır.
• EMC direktifinin uygulanışından,doğrudan üreticiler,AB üyesi ülkedeki yetkili temsilciler veya diğer satıcılar sorumludur.EMC direktifi kapsamındaki bütün elektrikli aletler bu direktif ve ilgili harmonize standartlar gerekleri yerine getirilerek CE işareti iliştirildikten sonra ortak pazarda serbestçe dolaşabilirler.
• Hemen hemen elektrikli cihazların çoğu EMC direktifi kapsamındadır.Kapsam dışında kalan ürün grupları bu direktifte belirtilmektedir.
EMC DİREKTİFİ KAPSAMINDAKİ BAZI ÜRÜN GRUBLARI
• 1-Elektrikli ev aletleri,taşınabilir aletler,ve benzeri cihazlar
• 2-Starterle donatılmış flüoresan aydınlatma düzenleri
• 3-Flüoresan lambalar
• 4-Endüstriyel imalat cihazları
• 5-Enformasyon teknolojisi cihazları
• 6-Domestik radyo ve televizyon alıcıları
• 7-Radyo ve televizyon yayını vericileri
• 8-Havacılık veya denizcilikte kullanılan radyo cihazları
• 9-Eğitim amaçlı elektronik cihazlar
EMC DİREKTİFİ KAPSAMI DIŞINDA KALAN BAZI ÜRÜN GRUBLARI
• 1-Amatör radyocuların kullanmakta olduğu radyo cihazları
• 2-72/245/EEC direktifine giren motorlu araçlar
• 3-90/385/EEC direktifine giren, vücuda yerleştirilebilen aktif tıbbi-cihazlar
• 4-93/42/EEC kapsamında olan tıbbi-cihazlar
• 5-Tıbbi teşhis ve tedavi cihazları
• 6-Uçaklarda ,uçuş sırasında kullanılan cihazlar
• 7-96/98/EC direktifi kapsamındaki gemi cihazları
• 8-Otomatik olmayan tartı aletleri
EMC TESTLERİ
• EMC testlerinden amaç,direktif kapsamındaki herhangi bir elektrikli cihazın diğer elektrikli cihazlara olan elektromanyetik etkileşimini harmonize standartlar kapsamında ölçmek ayni şekilde başka elektrikli cihazlardan kaynaklanacak elektromanyetik bozucu etkilere göre cihazımızın bağışıklık sistemini denemektir.
• EMC testleri birçok ürün grubu için aşağıdaki harmonize EN standartları kapsamında yapılmaktadır.
• 1-EN55011-LIMITS AND METHODS OF MEASUREMENT OF RADIO DISTURBANCE CHARACTERISTICS OF INDUSTRIAL,SCIENTIFIC
• AND MEDICAL(ISM) RADIO-FREQUENCY EQUIPMENT
• 2-EN61000-4-2:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY(EMC) PART4:TESTING AND MEASURING TECHNIQUES-SECTION2-ELECTROSTATIC DISCHARGE IMMUNITY TEST
• 3-EN61000-4-4:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY(EMC) PART4:TESTING AND MEASURING TECHNIQUES-SECTION4-ELECTRICAL FAST TRANSIENT/BURST IMMUNITY TEST
• 4-EN61000-4-5:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY(EMC) PART4:TESTING AND MEASURING TECHNIQUES SECTION5:SURGE IMMUNITY TEST
• 5-EN61000-4-11:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY(EMC) PART4:TESTING AND MEASURING TECHNIQUES SECTION11:VOLTAGE DIPS,SHORT INTERRUPTIONS AND VOLTAGE
VARIATIONS IMMUNITY TESTS
• 6-EN61000-3-2:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY PART3:LIMITS SECTION2:LIMITS
• FOR HARMONIC CURRENT EMISSIONS(EQUIPMENT INPUT CURRENT 16A PER PHASE)
• 7-EN61000-3-3:ELECTROMAGNETIC COMPATIBILITY(EMC) PART3:LIMITS-SECTION3:LIMITATION OF VOLTAGE FLUCTUATIONS AND FLICKER IN LOW-VOLTAGE SUPPLY SYSTEMS FOR EQUIPMENT WITH RATED CURRENT 16A
• BU STANDART OPERATÖRLERDEN DOĞRUDAN TEMASLA VEYA YAKININDA BULUNAN CİSİMLERE STATİK ELEKTRİK BOŞALMALARINA MARUZ KALAN ELEKTRİK VE ELEKTRONİK CİHAZLAR İÇİN BAĞIŞIKLIK KURALLARINI VE DENEY METOTLARINI BELİRLEYEN BİR STANDARTTIR.ELEKTROSTATİK BOŞALMA DENEYLERİ İKİ TÜRLÜ TEMAS DİKKATE ALINARAK YAPILMAKTADIR.BUNLAR SIRASIYLA
• 1-TEMASLA BOŞALMA
• 2-HAVADA BOŞALMA
• ELEKTROSTATİK BOŞALMA DENEYLERİNDE SEVİYELER 1,2,3,4,ÖZEL OLARAK BELİRLENMİŞTİR.TEMASLA BOŞALMA DENEYLERİNDE SEVİYELER İÇİN UYGULANAN DENEY GERİLİMLERİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.
• SEVİYE DENEY GERİLİMİ(KV)
• 1 2
• 2 4
• 3 6
• 4 8
• HAVADA BOŞALMA DENEYLERİNDE SEVİYELERE GÖRE UYGULANAN DENEY GERLİMLERİYSE
• SEVİYE DENEY GERİLİMİ(KV)
* 1 2
• 2 4
• 3 8
• 4 15
• BİR ELEKTRİKLİ CİHAZI,STATİK ELEKTRİK BOŞALMALARINA KARŞI KORUMA PROBLEMİ İMALATÇILAR VE KULLANICILAR İÇİN BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR.
• KİŞİ ÜZERİNDEN BOŞALMANIN ETKİSİYLE ELEKTRİKLİ CİHAZLAR ARIZALANABİLMEKTE VEYA ELEKTRONİK BİLEŞENLER HASAR GÖREBİLMEKTEDİR.DOLAYISIYLA ELEKTROSTATİK BOŞALMA DENEYİ,EMC DİREKTİFİNE BAĞLI OLAN BU STANDARTLA TARİF EDİLMİŞTİR.
EN61000-4-5:ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK-BÖLÜM4-KISIM5:ANİ YÜKSELMELERE KARŞI BAĞIŞIKLIK DENEYİ(SURGE IMMUNITY)
• BU STANDART,ANAHTARLAMA VE YILDIRIM GEÇİCİ REJİMLERİ ESNASINDA MEYDANA GELEN AŞIRI GERİLİMLERİN SEBEP OLDUĞU TEK YÖNLÜ ANİ YÜKSELMELERE MARUZ KALAN CİHAZLARLA İLGİLİ BAĞIŞIKLIK ÖZELLİKLERİNİ,DENEY METOTLARINI VE TAVSİYE EDİLEN DENEY SEVİYELERİNİ KAPSAR.BURADA ANİ GERİLİM YÜKSELMESİ SIRASINDA ELEKTRİKLİ CİHAZIN DAVRANIŞI BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR.
EN61000-4-11:ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK-BÖLÜM4-KISIM11-GERİLİM ÇUKURLARI,KISA KESİNTİLER VE GERİLİM DEĞİŞMELERİ BAĞIŞIKLIK DENEYLERİ(VOLTAGE DIPS,SHORT INTERRUPTIONS
• ELEKTRİKSEL VE ELEKTRONİK CİHAZLAR,GÜÇ KAYNAĞINDAKİ GERİLİM ÇUKURLARI,KISA KESİNTİLER VE GERİLİM DEĞİŞMELERİNDEN ETKİLENEBİLİR.
• GERİLİM ÇUKURLARI VE KISA KESİNTİLER,ŞEBEKE VE TESİSLERDEKİ ARIZALARDAN VEYA YÜKTEKİ ANİ,BÜYÜK BİR DEĞİŞMEDEN KAYNAKLANIR.BELİRLİ DURUMLARDA ART ARDA İKİ VEYA DAHA FAZLA ÇUKUR VEYA KESİNTİ MEYDANA GELEBİLİR.GERİLİM DEĞİŞMELERİ,ŞEBEKEYE
• Üretici veya AB üyesi ülkedeki yetkili temsilci,bir başvuruyla tip-testi için ilgili yetkilendirilmiş kuruluşa başvurur.Üretici herhangi bir yetkili kuruluşa başvurduğunda,başvuruda aşağıdakileri belirtmelidir.
• 1-Üretici veya yetkili temsilcinin adı ve adresi
• 2-Teknik Dokümanlar
• Teknik Dokümanlar arasında direktifin istediği tasarım,imalat ve ürünün kullanılmasıyla ilgili bilgiler yer almalıdır.
MAKİNA DİREKTİFİ
• Makine Direktifi kapsamı itibarıyla birçok ürünü kapsayan çok yönlü bir AB Konsey direktifidir.Son haliyle 98/37/EC olarak bilinir.Son tadili 98/79/EC dir.İlk makine direktifi numarasıysa 89/392/EEC dir.
• Makine direktifinin iyice anlaşılabilmesi için,önce makinenin tanımını yapmamız gerekmektedir.Makine nedir?
• Makine direktifine göre,bünyesinde herhangi bir döner eleman bulunan her türlü alet,cihaz birer makinedir.89/392/EEC makine direktifinden başlayıp günümüz makine direktifine yani 98/79/EC ye kadar
• Geçen dönemde,değişen teknoloji ve ürün grupları dikkate alınarak düzenlemeler yapılmıştır.Makine direktifinde esas olarak 2 ürün ailesi dikkate alınmış ve kapsamı buna bağlı olarak geliştirilmiştir.
Dikkate alınan ürün aileleri şunlardır
• 1-Makine ve Benzeri Cihazlar
• 2-Emniyet Parçaları
• Bu direktifte birçok direktifte olduğu gibi ,özellikle makine kullanan operatör veya makine bölgesinde bulunan herhangi bir kişinin insan sağlığı,can güvenliği açısından makinede bulunması gerekli temel gereksinimler detaylı olarak anlatılmaktadır.
• Özel bir uygulama için,örneğin bir proses,hareket gibi,işler için tasarlanan,en az bir komponenti hareket edebilen,uygun bir kontrol ve güç devresi desteğiyle çalıştırılabilen bileşen veya parçalar da makine tanımı içinde kabul edilirler.
• Bir makinenin fonksiyonunu belirleyen,birbirine ilave edildiğinde veya başka bir makineye takılabilen değiştirilebilir alet ve ekipmanlar yine makine direktifi kapsamındadır.
• Emniyet parçaları veya bileşenleri nelerdir ?
• Üretici veya Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki yetkili temsilcisi tarafından,ürün pazara sürüldüğünde hatalı veya yanlış kullanımdan kaynaklanabilecek ve tehlikeye maruz kişilerin sağlık ve can güvenliğini tehdit edebilecek bütün risklerin ortadan kaldırıldığı,değiştirilemeyen parçalardır.Bu parçalar da makine direktifi kapsamındadır.
HANGİ ÜRÜNLER MAKİNA DİREKTİFİ KAPSAMINDA DEĞİLDİR?
• Aşağıdaki ürünler Makine Direktifi kapsamında değildir.
• 1-Güç kaynağı sadece el gücü olan ve yükleri kaldırıp indirmeye yarayan makineler dışındaki herhangi bir makine
• 2-Hastalara tedavi amacıyla doğrudan temas edebilen tıbbi amaçlı makineler.
• 3-Eğlence yerlerinde veya eğlence parklarında kullanılan özel ekipmanlar.
• 4-Buhar kazanları,tanklar veya basınçlı kaplar.
• 5-Herhangi bir kaza anında radyoaktif sızıntıya sebebiyet verebilecek nükleer amaçlı herhangi bir özel makine
• 6-Bünyesinde radyoaktif kaynak bulunduran makine
• 7-Petrol,d izel veya yanıcı sıvı ve tehlikeli madde ihtiva eden depolama tankları veya boru hatları
• 8-Yolcu ve eşya taşıyabilen hava ,kara,tren veya raylı sistem ve deniz araçları
• 9-Toplu ve özel taşımacılık işlerinde kullanılan kablolu raylı araçlar
• 10-Ziraat veya o rmancılıkta kullanılan traktörler.
• 11-Askeri amaçlı özel makineler
• 12-Bina veya inşaatlarda sabit olarak monte edilmiş ,insan veya eşya taşıyan asansörler
• 13-Raylar üzerine monte edilen ve insan taşıyan araçlar
• 14-Madencilikte kullanılan asansörler
• 15-Tiyatro asansörleri
• 16-İnşaat alanlarında eşya veya insan taşıma amacıyla kullanılan asansörler
YÜKSEK RİSKLİ ÜRÜNLER NELERDİR? EK4
• Makine direktifi Ek 4 ‘te yüksek riskli ürünler belirtilmiştir.Yüksek riskli ürünlerin CE işaretlemesi çalışmalarında Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı gerekmektedir.Yetkilendirilmiş Kuruluşlar bu tür ürünleri ilgili Direktif,Harmonize standartlar kapsamında inceleyip gerekli tip testlerinden sonra Teknik Dosyayı onaylamak suretiyle kendileri de üreticiye ilaveten beyanda bulunarak onaylarlar.
• Yüksek riskli ürün grupları aşağıdaki gibidir.
A-MAKİNALAR
• 1-Ağaç veya benzeri malzemeleri veya et ve bunun gibi malzemeleri işlemede kullanılan tek veya çok bıçaklı dairesel testereler
• 1-1-Manuel veya Otomatik beslemeli,çalışması sırasında sabit takıma sahip,Sabit gövdeli testere makineleri
• 1-2-Çalışması sırasında sabit takıma sahip,iş parçalarını yüklemek için mekanik besleme cihazıyla donatılmış,manuel besleme veya boşaltma yapılabilen testere makineleri
• 1-3-Çalışması sırasında takım ilerlemesi olan,mekanik besleme teçhizatıyla donatılmış,manuel yükleme veya boşaltma yapabilen testere makineleri
• 2-Ağaç işleme işlerinde kullanılan el destekli yüzey planya makineleri
• 3-Ağaç işleme işlerinde kullanılan manuel yükleme veya boşaltmalı bir taraflı kalınlık işleme makineleri
• 4-Sabit veya Hareketli gövdeye sahip,hareketli bir taşıyıcıya sahip,ağaç veya et ve buna benzer malzemeleri işlemekte kullanılan testere makineleri
• 5-Ağaç veya benzeri malzemeleri işlemekte kullanılan,madde 1 ile madde 4 arasında belirtilenlerle madde 7’de belirtilenleri kapsayan bileşik makineler
• 6-Ağaç işlemede kullanılan,çoklu takım tutucusuna sahip zıvana makineleri
• 7-Ağaç ve benzeri malzemeleri işlemede kullanılan el destekli dik freze makineleri
• 8-Ağaç işleme işlerinde kullanılan taşınabilir,zincirli testereler
• 9-Soğuk metalleri işlemede kullanılan ,manuel yükleme veya boşaltmalı,hareketli çalışan parçaları
• 6 mm’ den fazla hareket edebilen,ilerleme hızı 30mm/sn ‘den fazla olan Abkant veya press makineleri
• 10-Manuel besle me veya boşaltmalı enjeksiyon veya sıkıştırmalı plastik şekil verme makineleri
• 11-Manuel besleme veya boşaltmalı enjeksiyon veya sıkıştırmalı lastik şekil verme makineleri
• 12-Yeraltı çalışmalarında kullanılan aşağıdaki makineler
• 12-1-Raylar üzerinde çalışa n lokomotif ve buna benzer makineler
• 12-2-Hidrolik tavan takviyeleri
• 13-Bir sıkıştırma düzenine sahip evsel atıkların toplanmasında kullanılan çöp toplama kamyonları
• 14-Bölüm 3.4.7’de bahsedilen üniversal kaynaklı sökülebilir transmisyon milleri ve muhafazalar
• 15-Servis asansörleri ekipmanları.
• 16-3 metre dikey yükseklikten,kişilerin düşme riski bulunan,dikey çalışan ve insan taşıyan kaldırma-indirme makineleri
• 17-Isı tekniği üretiminde kullanılan makineler
B-EMNİYET PARÇALARI:
• 1-İnsanların güvenliğini sağlamak amacıyla üretilen,yaklaşım detektörleri veya algılama elemanları
• 2-Çoklu kontrolların emniyetini sağlamak için tasarlanmış lojik üniteler
• 3-Madde 9,10 ve 11’de bahsedilen Presslerde kullanılan otomatik hareket edebilir koruma perdeleri
• 4-Devrilmeyi önleyen koruyucu gövdeler
• 5-Düşen cisimlerden korunmak için tasarlanan gövdeler
MAKİNA DİREKTİFİ VE UYGULAMALARI
• Makine Direktifinin uygulanmasıyla ilgili konular,bu bölümde AB yayınlarından da istifade edilerek anlatılmaktadır.Makine Direktifi uygulamalarının daha iyi anlaşılabilmesi için konular soru-cevap şeklinde açıklanmaktadır.
• 1-Makine Direktifi EK4 kapsamında olmayıp da eşdeğer risk ihtiva eden bir makine için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayına ihtiyaç yok mudur?
• Hayır.EK4 kapsamına girmeyen makineler için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayına gerek yoktur.Bu konuda, direktifin herhangi bir zorlayıcı yönü mevcut değildir.
• 2-EK4’ün kapsamı neye göre belirlenmektedir?Komisyon EK4’ün kapsamını genişletecekse bunun için hangi prosedürleri takip edecektir?
• EK4,Makine Direktifinin önemli bir kısmıdır.Ancak Avrupa Konseyi tarafından yine bir direktifle tadil edilebilir.Avrupa Komisyonu üye ülkelerden gelebilecek öneriler doğrultusunda (örneğin iş kazası istatistikleri gibi)
• EK4’ün kapsamıyla ilgili Avrupa Konseyine öneride bulunabilir.
• 3-Bazı üreticiler, ürünlerinin üzerine ‘Made in Europe’ ibaresi koymaktadır.Bu uygulama doğrumu,karışıklığa sebebiyet vermiyor mu?
• Direktifte,bunun önlenmesi için ilgili madde bulunmamaktadır.Topluluk yasalarında da üye ülkelerin bu ibareyi kısıtlayan herhangi bir yasal mevzuat yoktur.
• 4-Direktiflerin geçiş dönemlerinde,eski milli standartlara uygun olarak üretilen makinelere CE işareti iliştirilebilir mi?
• Hayır.Fakat geçiş dönemi sonunda CE işaretinin iliştirilmesi mecburidir.
• 5-CE işaretinin makine ambalajına veya makine dokümanlarına iliştirilmesi yeterlimidir?
• Hayır.CE işareti doğrudan makine üzerine iliştirilmelidir.Direktif,yalnızca teknik olarak makine üzerine iliştirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda,ambalaj üzerine iliştirilmesine imkan tanımaktadır.
• 6-Konveyörler direktif kapsamında olmakla beraber,konveyör bantları niye bu direktif kapsamında değildir?
• Direktifte yapılan makine tanımına göre konveyörler Makine Direktifi kapsamındadır.Fakat konveyör bantları bu direktif kapsamına girmezler.Benzer şekilde,taş motorları direktif kapsamında iken taş motorlarının taşları direktif kapsamına girmezler.
• 7-CE Uygunluk Beyanını kim imzalar?Teknik Dosyayı kim muhafaza etmelidir?
• CE Uygunluk Beyanını, yalnızca üretici veya üreticinin Avrupa Birliğinde yerleşik temsilcisi imzalayabilir.Teknik Dosyanın nerede muhafaza edilmesiyle ilgili Makine Direktifinde bir hüküm yoktur.Fakat genel uygulamada,üreticiler tarafından muhafaza edilmektedir.
• 8-Bazı makinelerde,sürekli bakım gerekmektedir.Bu doğrultuda makinede bozulan,aşınan parçalar değiştirilmektedir.Çoğu zaman kullanıcılar üretici servisleri dışında,başka yerlerden parçalar temin etmektedirler.
• Yada kullanılmış parçaları yeniden kullanabilmektedirler.Bir kaza veya hasar durumunda üreticiyi kim koruyacaktır?
• Kullanılmış, hasarlı veya orijinal olmayan parçalardan kaynaklanabilecek hasar veya kazalar Makine Direktifi kapsamında olmayıp,85/374/EEC Kusurlu Ürünler direktifi kapsamındadır.Böyle bir durumda üreticinin bir sorumluluğu yoktur.
• 9-Makas ve kemirme makineleri EK4 kapsamında mıdır?
• Hayır.Giyotin Makas veya Kemirme Makineleri EK4 kapsamında değildir.Fakat örneğin Pressler EK4 kapsamında olduğu gibi Abkant lar da ayni kapsama girmektedir.
• 10-Seri bir imalatta CE Uygunluk Beyanları tek tek elle mi imzalanmalıdır?
• Direktifte imzanın el yazısıyla atılması zorunluluğu yoktur.Önemli olan CE Uygunluk Beyanlarının üretici veya topluluk içindeki yetkili temsilcisi tarafından imzalanmış olmasıdır.
• 11-CE işareti taşıyan bir makinanın Avrupa’daki bütün iklim şartlarına(örneğin kuzeyde dondurucu soğuklar,güneyde ise aşırı sıcaklar söz konusudur) uygun olması zorunlumudur?
• Üretici Kullanma Talimatlarında,makinanın kullanma şartlarını açık ve net bir şekilde belirtmelidir.Eğer makina yukarıda bahsedilen şartlara uygun olarak üretilip,satılıyorsa bu durumda üretici sözkonusu iklim şartlarının gereğini yerine getirmelidir.Fakat CE işareti taşıyan bir makinanın bütün iklim koşullarına uygun olması zorunluluğu yoktur.Üretici,değişik iklim koşullarını dışlayabilir,yada makinanın hangi iklim şartları için tasarlandığını belirtebilir.Bu durum muhakkak surette Kullanma Kitabı ve ilgili dökümanlarda belirtilmelidir.
• 12-Kullanma kitabında makinanın tesisi,montajı ve de montajıyla ilgili bilgi vermek zorunlumudur?Yoksa bu işlemlerin üretici tarafından yerine getirileceği ibaresi yeterlimidir?
• Bu sorunun cevabı duruma bağlıdır.Makinanın de montaj durumunu dikkate alırsak,bir makinanın de montajında her zaman için büyük riskler meydana gelebilir.Bu nedenle,de montajla ilgili bilgiler muhakkak surette kullanma kitabında belirtilmelidir.Tesis,montaj ve devreye alma işlemlerine geldiğimizde,eğer makinada büyük riskler söz konusu ise vede üreticiye ait bir know-how var ise,bu durumda üreticinin tesis,montaj ve devreye alma konularıyla ilgili detaylı bilgi veya doküman verme zorunluluğu yoktur.Üreticiler hiçbir şekilde kullanıcılarla olan iletişimlerini sözlü olarak yapmamalıdır.Çünkü,sözlü olarak makinayla ilgili yapılan görüşmelerden,yanlış anlamalarla iş kazaları meydana gelebilmektedir.Böyle durumlarda,resmi yazışmalar yapılmalıdır.
• 13-Makina Direktifi 2.el makinalar için geçerlimidir?
• Makina Direktifi,Avrupa Ekonomi Bölgesinde ilk defa kullanılacak makinalar için geçerlidir.Fakat Avrupa Birliği üyesi dışındaki herhangi bir ülkeden ithal edilen 2.el makina,direktif kapsamına girmektedir.
• Örneğin,İsviçre’den AB üyesi herhangi bir ülkeye ithal edilen 2.el bir makina Makina Direktifine uymak zorundadır.
• 14-Bazı üreticiler,dış tedarikçilerden temin ettikleri ürünlere kendi ticari markalarını vurarak kendi ürünleri gibi satmaktadırlar.Bu durumda,üründen sorumlu kimdir?
• Üründen tamamıyla nihai üretici sorumludur.Taşeron firmanın hiçbir sorumluluğu yoktur.Makinaya,ticari markasını koyan kişi yani üretici CE işaretinin bütün sorumluluklarını yerine getirmek zorundadır.Bu sorumlulukların hiçbirisini taşeron firmaya devredemez,sorumluluktan kaçamaz.
• 15-Üreticiyle kullanıcı karşılıklı olarak anlaştıkları takdirde,kullanma kitabını üreticinin kendi dilinde hazırlatabilir mi?
• Bu konuda,kişilerin anlaşması yasa yerine geçemez.Böyle bir anlaşmanın yasal dayanağı olmadığı gibi,bunu yapmak suçtur.
• 16-Üretici,CE işaretini taşıyan ürünleri için malını o ülkeye satmayacağı halde bütün dokümanlarını bütün AB dillerinde hazır tutmak zorunda mıdır?
• Hayır,öyle bir zorunluluk söz konusu değildir.Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus şudur ki, makinanın bütün dokümanları en az AB dillerinden bir tanesiyle hazırlanmalıdır.Makinanın gönderileceği ülkeye göre daha sonra mal sevk edilirken,dokümanlar ya AB’de firmanın yetkili temsilcisi veya malı ithal eden kişi tarafından tercüme ettirilmelidir.
• 17-Yan sanayi mallarını dikkate alırsak, bu tür ürünler bir nihai ürün üzerine takılmaktadır ve ambardan sevk edildiğinde nereye satılacağı da belli değildir.Şimdi bu durumda parçanın kullanma talimatları hangi dilde olmalıdır.
• Karmaşık bir makinada kullanılan parçalar bir makine tanımı içine girmezler.Bu durumda bu tür parçalar için işaretleme gereği yoktur.Nihai ürünü üreten kendi kullanma talimatında gerekirse ürünle ilgili bilgiler verecektir.
ASANSÖRLER DİREKTİFİ
• 25 Haziran 1995 tarihinde yayınlanan 95/16/EC No’lu Avrupa Birliği Yeni Yaklaşım direktifiyle ,Avrupa Birliğindeki mevcut asansörlerin iyileştirilmesi ve güvenlik seviyelerinin yükseltilmesi amaçlanmıştır.
• 01 Temmuz 1997 yılında yürürlüğe giren asansörler direktifinde geçiş dönemi olarak son tarih 30 Haziran 1999 yılıdır.Bu tarihten itibaren AB’de üretilen bütün asansörler bu direktife uygun olarak tasarlanmalı,üretilmeli ve kontrol edilmelidir.
• Asansörler konusunda ülkemizde uygulamayla ilgili bir hayli eleştiriler yapabiliriz.Diğer tarafta Avrupa Birliği
• Üyesi ülkelerdeki uygulamalar da hiçbir zaman mükemmel değildir.O nedenle AB ,Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşlarının yaşam standardını,sağlığını,güvenliğini korumak için sürekli şekilde araştırma geliştirme projelerine büyük destek vermektedir.
• Avrupa Birliği İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Dairesinin istatistiklerine göre heryıl Avrupa Birliğinde ortalama 5100 kişi iş kazalarından dolayı hayatını kaybetmektedir.Ayni şekilde Avrupa Birliğinde yılda ortalama 1.600.000 iş kazası meydana gelmektedir.
• Asansörler Direktifi 95/16/EC’ye göre:
• 1-Asansör:Bir kabini olan belirli yüksekliklerde kayıtlar içinde hareket eden,sabit veya enine eksene 15 dereceden fazla açısı olan yolcu,yolcu ve eşya veya eşya taşımakta kullanılan bir alettir.
• 2-Asansörü tesis eden:Asansörün tasarımından,imalatından,tesis edilmesinden,CE Uygunluk Çalışmasından,CE Uygunluk Beyanını yayınlamasından ve Avrupa Birliği Ortak pazarına sunulmasından sorumlu kişi veya kuruluştur.
• 3-Emniyet Komponenti:Ek 4’de belirtilen aşağıdaki ürünler Emniyet Komponenti tanımına girerler.
• 3-1-Kapı kilitleme cihazları
• 3-2-Kabinin düşmesini engelleyen cihazlar
• 3-3-Aşırı hız sınırlama cihazları
• 3-4-Enerji depolama şok söndürücüleri
• 3-5-Hidrolik güç devrelerinde kullanılan ve daha fazla asansörün düşmesini engelleyen emniyet cihazları
• 3-6-Elektronik komponent ihtiva eden elektrikli emniyet cihazları
• 4-Emniyet Komponentlerini üreten:Ek4’de bahsedilen ve daha fazla asansörün emniyetini sağlamak için üretilen bu emniyet komponentlerini tasarlayan,üreten ,CE işaretini iliştiren ve CE Uygunluk Beyanını yayınlayan kişi veya kuruluştur.
• Aşağıdaki ürünler asansör direktifi kapsamına girmezler:
• -Polis ve askeri amaçlar için imal edilen özel asansörler
• -Madencilikte kullanılan asansörler
• -Tiyatro elevatörleri
• -Taşımacılıkta kullanılan asansörler
• -Harici olarak makinelere takılan asansörler
• Asansörler direktifine göre,direktif kapsamındaki asansörler ,insan sağlığına ve güvenliğine,mal güvenliğine uygun olduğunda AB üyesi ülkelerde tesis edilebilir ve devreye alınabilir.
• Ayni şekilde,direktif kapsamındaki emniyet komponentleri ,insan sağlığına,insan güvenliğine ve mal güvenliğine uygun olduğunda AB üyesi ülkelerde tesis edilip çalıştırılabilirler.
• AB üyesi ülkeler,asansörü tesis eden kişi veya kuruluşları denetlemekle yükümlüdürler.
• AB üyesi ülkelerdeki resmi makamlar bir binaya asansör monte edilirken,tesis eden kişi ve şirketleri denetleyecekler ve gerekli uyarıları yapacaklardır.
• AB üyesi ülkelerdeki fuar otoriteleri CE işaretine uygun olmayan herhangi bir asansörün veya emniyet komponentinin sergilenmesini aşağıdaki şartlar yerine getirildiğinde engellemeyeceklerdir.
• Sergilenecek asansör veya emniyet komponentinin üzerine bu asansör veya emniyet komponentinin AB Teknik Mevzuatına uygun olmadığı,uygunluk çalışmaları tamamlanıncaya kadar satılmayacağı açıkça görülür bir uyarı yazısı konulacaktır.
• AB üyesi ülkeler bu Asansörler direktifinin bütün gereklerini yerine getiren üzerinde CE işareti bulunan,CE uygunluk Beyanı bulunan direktif kapsamındaki hiçbir ürüne engel çıkarmayacaktır.
• Asansörlerle ilgili Harmonize EN standartlarının yokluğunda milli standartlarda belirtilen gerekler yerine getirilecektir.
• AB üyesi ülkeler ,AB Teknik Mevzuatına uymayan fakat üzerinde CE işareti bulunan herhangi bir asansör veya emniyet komponenti tespit ettiğinde,derhal tedbir alacak,söz konusu ürünü piyasadan toplatacak ve bu ürünün
• Avrupa Birliği üyesi ülkelerde satışını yasaklayacaktır.Bu tedbiri alan üye ülke derhal Avrupa Komisyonunu resmi olarak bilgilendirecek ve yasaklama nedenlerini ortaya koyacaktır.
• Bugünlerde Avrupa Birliği içerisinde doğrudan AB Teknik Mevzuatına uymadığı halde,üzerinde CE işareti bulunan özellikle Çin malı ürünler tespit edilmektedir.Söz konusu ürünleri Avrupa Birliğine ithal edenlere mahkemeler hapis cezası vermeye başlamıştır.
• Asansörler direktifi Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı ve AB Tip testi gereği olan bir direktiftir.
• 95/16/EC Asansörler direktifine göre asansörü tesis eden,emniyet komponentini üreten firmalar Yetkilendirilmiş Kuruluşlardan onay almak zorundadır.
• Bu direktife göre Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı olmayan direktif kapsamındaki ürünlerin üzerine CE işareti yasal olarak iliştirilemez. İliştirildiğinde AB Teknik Mevzuatı İHLAL edilmiş olur.Cezalarının neler olduğu yukarıda bahsedilmiştir.
ASANSÖR ÜRETİCİLERİNİN CE UYGUNLUK ÇALIŞMALARINDA İZLEMESİ GEREKEN YOL NEDİR?
• Asansör üreticileri Asansörler direktifine göre CE Uygunluk çalışmalarında üç ana yol izleyebilirler.
• 1-Yetkilendirilmiş Kuruluş ürünü test eder,belgelendirir ve ürünün direktiflere uygunluğunu teyid eder,üretici CE uygunluk Beyanında bulunur.(Modül G)
• 2-Ürünü üreten firma tam bir Kalite Gü vence Sistemi çalıştırıyorsa,Yetkilendirilmiş Kuruluş Kalite Güvence Sistemini denetler,üretici CE Uygunluk Beyanında bulunur,Ürünün tasarımı kontrol edilir.(Modül H)
• 3-Asansör tasarımında,aşağıdakileri uygulayabilir
• 3-1-Asansör Avrupa Birliği tip testi onayı için hazır hale getirilir
• 3-2-Avrupa Birliği tip-testinde kullanılmak için bir model asansör tasarlanır
• 3-3-Harmonize standartı bulunmayan asansör için,üreticinin Kalite Güvence sistemi tetkik edilmişse,asansörün tasarımı yapılır.
• 4-Her üç yöntem için de belgelendirme için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayına gerek vardır.
EMNİYET KOMPONENTİ ÜRETİCİLERİNİN CE UYGUNLUK ÇALIŞMALARINDA İZLEYEBİLECEKLERİ YOLLAR NELERDİR?
• Emniyet komponenti üreticileri Asansörler direktifine göre aşağıdaki tarif edilen 3 yolu seçebilirler.
• 1-Emniyet Komponenti üreticisi firmasında bir Kalite Güvence Sistemini tam olarak çalıştırıyorsa,Yetkilendirilmiş Kuruluş firmanın KGS’ni inceler,direktife uygun hale getirir,ve denetler.Üretici CE Uygunluk Beyanında bulunur ve CE işaretini bu komponentler üzerine iliştirebilir(MODÜL H)
• 2-Üretici sadece ürettiği ürünle ilgili Kalite Güvence Sistemi işletiyorsa Yetkilendirilmiş Kuruluş bu Kalite Güvence sistemini inceler,direktife uygun hale getirir ve denetler
• Üretici CE Uygunluk beyanı yayınlar,CE işaretini ürünün üzerine iliştirir(MODÜL E)
• 3-Üretici CE Uygunluk Beyanı yayınlar,CE işaretini ürünün üzerine iliştirir,Yetkilendirilmiş Kuruluş belirli peryotlarla ürünü örnekleme usulü yerinde denetler(MODUL C)
• Asansörler direktifinde Yetkilendiril miş Kuruluşların büyük rolleri vardır.Burada önemli olan CE Uygunluk çalışmalarının asansörler direktifinin özüne uygun olarak yasal bir şekilde yapılmasıdır.
• Asansör veya Emniyet Komponenti CE Uygunluk çalışmalarında seçilen yolla projenin tamamlanma süresi ve maliyeti de seçilmiş olur.Burada önemli olan proje süresi daha az ve proje maliyeti daha düşük işaretleme yollarının seçimidir.
• Asansörler direktifinde Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı veya denetimi olduğundan başvurulacak Yetkilendirilmiş Kuruluşun da doğru seçimi büyük önem taşımaktadır.
• Yetkilendirilmiş Kuruluşlarda yapılan AB Tip testinde veya Yetkilendirilmiş Kuruluş tetkiklerinde bazı Yetkilendirilmiş Kuruluşlar üreticilere yardımcı olurlarken,bazılarıysa daha katı davranabilmektedirler.
• Durum böyle olduğu zaman da projenin süresi uzamakta ve proje maliyeti sürekli artmaktadır.Netice olarak Asansörler direktifine göre Yetkilendirilmiş Kuruluşların doğru seçimi ve bunlarla koordinasyon önemlidir.
CE İŞARETLEMESİ ÇALIŞMALARINDA KULLANILAN MODÜLLER
• CE işaretlemesi çalışmalarında kullanılan modüller Avrupa Konseyinin 22 Temmuz 1993 tarih ve 93/465/EEC nolu direktifiyle belirlenmiştir.
• 93/465/EEC direktifine göre aşağıdaki modüller belirlenmiştir.
1-Modül A:
• Bu modülde üretici veya Avrupa Birliği üyesi ülkedeki yetkili temsilci bir üretici beyanı yayınlayıp,ürününü ilgili direktif ve harmonize standarta uygun olarak ürettiğini beyan ederse,ürüne CE işaretini koymak suretiyle ürünü
• Rahatlıkla pazarlayabilir,satabilir.
• Modül A ‘nın kolay bir modül olduğu düşünülebilir.Halbuki,her modülde olduğu gibi bu modülde de herzaman üretici,ürettiği ve beyanda bulunduğu üründen sorumludur.
• Teknik Dosya bu modül için de şarttır.Ürünle ilgili bir Teknik Dosya hazırlanmalı ve bu Teknik Dosya ,en son ürün üretildikten en az 10 yıl için muhafaza edilmelidir.Burada Teknik Dosyanın hazırlanmasına büyük önem verilmelidir.Çünkü ürünün,herhangi bir problem halinde nasıl tasarlanıp,üretildiği bu dosyadan belirlenecektir.
“CE” UYGUNLUK İŞARETİNİN ÜRÜNE İLİŞTİRİLMESİNE VE
KULLANILMASINA DAİR YÖNETMELİK
“Conformité Européenne“ adının baş harflerinin kısaltmasıdır.
CE işareti Avrupa Birliği’nin teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yılında benimsediği Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında hazırlanan 21 adet Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren ürünlerin bu direktiflere uygun olduğunu ve gerekli bütün uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini gösteren bir Birlik işaretidir. CE işareti ürünlerin amacına uygun kullanılması halinde insan can ve mal güvenliği bitki ve hayvan varlığı ile çevreye zarar vermeyeceğini diğer bir ifadeyle ürünün güvenli bir ürün olduğunu gösteren bir işarettir.
“CE” işareti bir kalite markası yada işareti değildir. Ancak tüketicinin korunması ve memnuniyeti bakımından gözden geçirildiği için bu işareti taşıyan bir ürünün kaliteli olduğu kabul edilmektedir.
CE işareti sayfada görüldüğü şekilde sembolize edilmektedir:
ISO 9001 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
ISO 9001 belgesi, kuruluşunuzun sürekli gelişmesini ve büyümesini sağlayan iş geliştirici bir iso kalite belgesidir. İşinizin öne çıkmasına, rekabet avantajı kazanmasına yardımcı olur.
Kuruluşunuzun büyüklüğü ne olursa olsun, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi tüm operasyonel süreçlerinizi en iyi şekilde izlemenize ve yönetmenize yardımcı olur. Dünyanın en yaygın kalite yönetim standardı olan ISO 9001, kuruluşların hizmet ve performans yönetimi konusunda kalitelerini artırmaya ve süreklilik sağlanmasına olanak tanır.
MADDE 37 – (1) Onaylanmış kuruluşlar;
Önceki yıllarda daha çok bu tip yarım otomatik kapılı asansörler yapılmaktaydı, hatta asansörlerin iç kapısı bulunmadı için yıl içerisinde bir çok kere asansör kabini ile kapı arasına sıkışmak kaydı ile kazalar meydana geliyor, bu kazalar kimi zaman sakatlanma, kim zamanda ölümlerle sonuçlanmaktaydı. Bu görüntüler artık çok gerilerde kaldı. Şimdi asansörlerin % 98 i tam otomatik olarak yapılmakta ve insanlar güven içerisinde kullanmaktalar.
|
15 Temmuz 2015 ÇARŞAMBA | Resmî Gazete | Sayı : 29417 (2. Mükerrer) |
TEBLİĞ | ||
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
ASANSÖR PERİYODİK KONTROLLERİ İÇİN YETKİLENDİRİLECEK A TİPİ MUAYENE KURULUŞLARINA DAİR TEBLİĞ (SGM: 2015/24) Amaç |
31 Ocak 2007 ÇARŞAMBA | Resmî Gazete | Sayı : 26420 |
YÖNETMELİK |
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; insanların, insan ve yüklerin veya sadece yüklerin taşınmasında kullanılan asansörler ve bunlara ait güvenlik aksamlarının piyasaya arz edilmeden önce karşılamaları gereken temel sağlık ve güvenlik gereklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
a) Binalarda ve inşaatlarda sürekli olarak kullanılan asansörleri ve bu asansörlerde kullanılacak, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenmiş olan güvenlik aksamlarını,
b) Makaslı asansörler gibi sabit raylar boyunca hareket etmese dahi, sabit bir mesafe boyunca hareket eden asansörleri, kapsar.
(2) Bu Yönetmelik;
a) Asansörler için bu Yönetmelikte belirtilen risklerin tamamı veya bir bölümü başka yönetmeliklerin kapsamına giriyorsa, söz konusu yönetmeliklerin yürürlüğe giriş tarihinden önceki asansörleri,
b) Kamu veya özel sektör tarafından insan taşımacılığına yönelik olarak, demir yolu hattında halatla çekilen vagonlar dahil, kablolu taşıma sistemlerini,
c) Askeri veya polisiye amaçlar için özel olarak tasarlanmış ve imal edilmiş asansörleri
ç) Maden ocağı vinçlerini,
d) Sahne asansörlerini,
e) Taşıt araçlarına monte edilmiş asansörleri,
f) Makinelere bağlı ve sadece çalışma yerine giriş amaçlı asansörleri,
g) Dişli rayda çalışan trenleri,
ğ) İnsan veya insan ve yüklerin taşınması amaçlı inşaat şantiyelerinde kullanılan asansörleri, kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin 95/16/EC sayılı direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Asansör: Belirli seviyelerde hizmet veren, sabit ve yataya 15 dereceden fazla bir açı oluşturan raylar boyunca hareket eden bir kabine sahip olup;
1) İnsanların,
2) İnsan ve yüklerin,
3) Kabine ulaşılabiliyorsa, yani bir kişi kabine zorlanmadan girebiliyorsa ve kabinin içinde bulunan veya kabin içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş ise, sadece yüklerin, taşınmasına yönelik bir tertibatı,
b) Asansör monte eden: Asansörlerin tasarım, imalat, montaj ve piyasaya arzından sorumlu olan, asansöre CE uygunluk işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanı düzenleyen özel veya tüzel kişiyi,
c) Asansörün piyasaya arzı: Asansör monte edenin, asansörü kullanıcıya ilk olarak hazır hale getirmesini,
ç) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
d) Güvenlik aksamı: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenmiş olan aksamları,
e) Güvenlik aksamı imalatçısı: Güvenlik aksamının tasarım ve imalatından sorumlu olan, güvenlik aksamına CE uygunluk işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanı düzenleyen özel veya tüzel kişiyi,
f) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
g) Model asansör: Teknik dosyasında, objektif değerler ile tanımlanan ve benzer güvenlik aksamını kullanan model asansöre uygun olarak imal edilen asansörlerin temel güvenlik gereklerinin nasıl karşılanacağının gösterildiği; model asansör ile model asansörün tipleri olan asansörlerin parçalarını oluşturan asansörler arasında izin verilen tüm varyasyonların, maksimum ve minimum değerleri ile birlikte teknik dosyada açıkça gösterildiği; temel güvenlik gereklerini sağlamak bakımından muhtelif ekipmanın benzerliğinin hesaplama ve/veya tasarım planları ile gösterilebildiği numune asansörü,
ğ) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Güvenlik Gerekleri ve Standartlar
Temel güvenlik gerekleri
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerini yerine getirmek zorundadır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki güvenlik aksamları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılamaları veya monte edildikleri asansörün bu gereklilikleri karşılamalarını sağlamalıdır.
Standartlar
MADDE 6 – (1) Uyumlaştırılmış bir Avrupa standardının bir veya daha fazla sağlık ve güvenlik gereğini kapsaması durumunda,
a) Bu standarda uygun monte edilmiş asansörlerin bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki ilgili temel gereklere uygun olduğu,
b) Bu standarda uygun olarak imal edilmiş güvenlik aksamlarının, gerektiği şekilde monte edilmeleri bakımından asansörlerle ilgili temel gereklere uygunluğu sağladıkları,
kabul edilir.
(2) Bakanlık, uyumlaştırılmış ulusal standartların isim ve numaralarını Resmî Gazete’de yayımlatır ve bu bilgileri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.
(3) Uyumlaştırılmış standartların bulunmadığı durumda Bakanlık, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’deki temel sağlık ve güvenlik gereklerinin doğru uygulanması için önemli ya da ilgili mevcut ulusal standartlar ve teknik özellikler hakkında, ilgili tarafların bilgilendirilmesi için gerekli önlemleri alır.
(4) Uyumlaştırılmış standartların 5 inci maddede belirtilen ilgili gerekleri tamamen sağlamadığının Bakanlıkça tespit edilmesi durumunda, konu Müsteşarlık aracılığı ile derhal Komisyona bildirilir. Komisyonun konuyu değerlendirilmesi sonucunda Bakanlıkça yapılan tespitin doğru olduğuna karar verilerek bu durumun Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde ilan edilmesi halinde Bakanlık, uyumlaştırılmış Avrupa standardına karşılık geldiği kabul edilen uyumlaştırılmış ulusal standardı yürürlükten kaldırır.
(5) Uyumlaştırılmış ulusal standartları hazırlama ve izleme sürecinde sosyal taraflara ulusal seviyede etkin olma imkânı vermek için Bakanlıkça gereken önlemler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme İşlemleri ve CE Uygunluk İşareti
Uygunluk değerlendirme işlemleri
MADDE 7 – (1) Güvenlik aksamları ve asansörler için uygunluk değerlendirme işlemlerinde aşağıdaki hususlar yerine getirilir.
a) Güvenlik aksamı imalatçısının veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te belirtilen güvenlik aksamlarının piyasaya arzından önce;
1) Güvenlik aksamı modelinin bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’e uygun olarak AT tip incelemesine ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XI)’e uygun olarak onaylanmış kuruluş tarafından yapılacak imalat denetimine sunulması,
2) Güvenlik aksamı modelinin bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’e uygun olarak AT tip incelemesine sunulması ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VIII)’e uygun olarak imalat denetimine yönelik bir kalite güvence sistemi işletilmesi,
3) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IX)’a uygun olarak tam kalite güvence sistemi işletilmesi,
usullerinden birisini seçerek uygunluk değerlendirmesine tabi tutması,
4) Seçilen uygunluk değerlendirmesi usulüne göre bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VIII), (Ek IX) veya (Ek XI)’den ilgili olanda verilen şartları dikkate alarak, her güvenlik aksamına CE uygunluk işaretini iliştirmesi ve her aksam için bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek II)’de listelenen bilgiyi içeren AT Uygunluk Beyanını düzenlemesi gerekmektedir.
5) Güvenlik aksamı imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, AT Uygunluk Beyanının bir kopyasını güvenlik aksamının son imalat tarihinden itibaren 10 yıl süreyle muhafaza etmelidir.
b) Bir asansörün piyasaya arzından önce, aşağıdaki alt bentlerde belirtilen işlemlerden birinden geçmesi gerekmektedir.
1) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’te belirtilen AT tip incelemesinden geçen bir asansöre uygun olarak tasarımlanmışsa; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XII) veya (Ek XIV)’te belirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak, imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır; bununla birlikte, aynı asansör üzerinde bir yandan tasarım ve imal aşamaları yapılırken diğer yandan montaj ve deney aşamalarına yönelik işlemler de yapılabilir.
2) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’te belirtilen AT tip incelemesinden geçen bir model asansöre uygun olarak tasarımlanmışsa; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XII) veya (Ek XIV)’te belirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır.
3) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XIII)’e uygun bir kalite güvence sistemi uygulanan ve uyumlaştırılmış standartlara tam olarak uygun olmayan ve bu nedenle beraberinde bir tasarım incelemesi yer alan bir asansöre göre tasarımlanmış ise, buna ek olarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da (Ek XII) veya (Ek XIV)’tebelirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır.
4) Asansöre bir onaylanmış kuruluş tarafından bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek X)’da belirtilen birim doğrulama işlemi uygulanır.
5) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XIII)’e göre kalite güvence sistemine tabi olmakla birlikte, tasarım, ilgili uyumlaştırılmış standartlara tamamen uygun değilse, ek olarak tasarım incelemesi yapılır.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde düzenlenen durumlarda tasarımdan sorumlu kişi, imalat işleminden, montajdan ve deneyden sorumlu kişiye mutlak güvenlikle çalışabilmesi için gereken tüm belge ve bilgiyi sağlamak zorundadır.
(3) Asansör monte eden, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde sözü edilen bütün durumlarda, seçilen uygunluk değerlendirmesi usulüne göre bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI), (Ek X), (Ek XII), (Ek XIII) veya (Ek XIV)’ten ilgili olanda verilen şartları dikkate alarak, asansöre CE uygunluk işaretini iliştirir, asansör için (Ek II)’de listelenen bilgiyi içeren bir AT uygunluk beyanı düzenler ve asansörün piyasaya arz tarihinden itibaren 10 yıl süreyle AT uygunluk beyanının bir kopyasını muhafaza eder.
(4) Komisyonun, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ve diğer onaylanmış kuruluşlarca istenmesi halinde, Bakanlık uygunluk beyanının ve son muayeneye ilişkin deney raporlarının bir kopyasını asansör monte eden firmadan talep edebilir.
(5) Asansör veya güvenlik aksamlarının CE uygunluk işaretinin iliştirilmesi ve sair hususlarda başka yönetmeliklerin de kapsamına girmesi durumunda, CE uygunluk işareti iliştirilmesi asansörün ve güvenlik aksamının söz konusu başka yönetmeliklere de uygun olduğunu gösterir.
(6) Bununla birlikte, bu maddenin beşinci fıkrasında bahsedilen yönetmeliklerden bir veya birden fazlasının monte edene veya imalatçıya geçiş dönemi boyunca hangi düzenlemeyi uygulayacağını seçme izni vermesi durumunda, CE uygunluk işareti, sadece asansörü monte eden veya güvenlik aksamı imalatçısı tarafından uygulanacak yönetmeliklere uygunluğu gösterir. Bu durumda uygulanan yönetmeliklerin Resmî Gazete’de yayımlandığı şekliyle yönetmeliklerce talep edilen ve asansör veya güvenlik aksamının beraberinde bulunan belge, tebliğ veya talimatnamelerde yer almalıdır.
CE uygunluk işareti
MADDE 8 – (1) CE uygunluk işaretinin şekli bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek III)’te gösterilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 15/11/2001 tarihli ve 2001/3530 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “CE” Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri uygulanır.
(2) CE uygunluk işareti,
a) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’deki 5 inci paragraftaki düzenlemelere uygun olarak, her asansör kabinine açıkça ve görülebilir şekilde,
b) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenen güvenlik aksamlarının her birine, eğer bu mümkün değilse güvenlik aksamına ayrılmayacak biçimde takılan bir etiketin üzerine iliştirilir.
(3) Üçüncü kişileri CE uygunluk işaretinin anlamı ve şekli açısından yanıltacak işaretlerin asansörlere veya güvenlik aksamlarına iliştirilmesi yasaktır. CE uygunluk işaretinin görünebilirliğini ve okunabilirliğini azaltmaması şartıyla, başka bir işaret de asansörlere veya güvenlik aksamlarına iliştirilebilir.
(4) Asansör monte edenin veya güvenlik aksamı imalatçısının veya bunların Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin, bu Yönetmeliğin getirdiği yükümlülüklere uymaması durumunda, asansörü veya güvenlik aksamını piyasaya arz eden kişi, bu yükümlülüklerden sorumludur. Aynı yükümlülükler, asansör ya da güvenlik aksamını kendi kullanımı için imal edenler için de geçerlidir.
CE uygunluk işaretinin usulsüz kullanımı
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) Bakanlığın CE uygunluk işaretinin uygun olmayan bir şekilde iliştirildiğini tespit etmesi durumunda, asansörü monte eden asansör firması veya güvenlik aksamının imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, asansörün veya güvenlik aksamının CE uygunluk işaretiyle ilgili hükümlere uygun olmasını sağlamakla ve yapılan bu ihlali sona erdirmekle yükümlüdür.
b) Uygunsuzluk devam ediyorsa, Bakanlık kanunlarla kendisine verilen yetkiler çerçevesinde, söz konusu güvenlik aksamının piyasaya arzının kısıtlanmasına veya yasaklanmasına veya piyasadan çekilmesine ve asansörün kullanımının yasaklanmasına ilişkin tüm önlemleri alır.
(2) Bakanlık, bu durumu ve yapılan işlemleri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Piyasaya arz
MADDE 10 – (1) Bakanlık;
a) Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin ancak gerektiği şekilde monte edilip bakımı yapıldığında ve amacına uygun olarak kullanıldıklarında, kişilerin sağlık ve güvenliğini ya da uygun olduğunda malların güvenliğini tehlikeye düşürmemeleri halinde,
b) Bu Yönetmelik kapsamındaki güvenlik aksamlarının ise ancak, takılacak oldukları asansörlere gerektiği şekilde monte edilip bakımı yapıldığında ve amacına uygun olarak kullanıldıklarında, kişilerin sağlık ve güvenliğini ya da uygun olduğunda malların güvenliğini tehlikeye düşürmemeleri halinde piyasaya arz edilmelerini ve hizmete sunulmalarını sağlayacak gerekli bütün tedbirleri alır.
(2) Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Yönetmeliğe uygun asansörlerin ve/veya güvenlik aksamlarının piyasaya arz edilmeleri veya hizmete konulmaları yasaklanmaz, sınırlanmaz veya engellenmez.
(3) Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, imalatçısının veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin beyanına dayanarak bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlere takılması düşünülen aksamların piyasaya arzı yasaklanmaz, sınırlanmaz veya engellenmez.
(4) CE uygunluk işaretini taşıyan ve beraberinde bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek II)’de belirtilen AT Uygunluk Beyanı bulunan asansörlerin ve güvenlik aksamlarının bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemleri de dahil olmak üzere, bu Yönetmeliğin tüm hükümlerine uyduğu kabul edilir.
(5) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan asansörlerin veya güvenlik aksamlarının, asansörü monte eden firma veya güvenlik aksamlarının imalatçısı veya bunların Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcileri tarafından uygun hale getirilene kadar satışa sunulmayacağının kolaylıkla görünür bir işaretle açıkça belirtilmesi kaydıyla, ticaret fuarlarında, sergilerde, gösterilerde ve benzeri durumlarda sergilenmesi engellenmez. Gösteriler sırasında, kişilerin korunması için yeterli güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Piyasa gözetimi ve denetimi
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler ve güvenlik aksamlarının piyasa gözetimi ve denetimi, 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik ile 9/5/2003 tarihli ve 25103 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Bakanlık tarafından yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluş
Onaylanmış kuruluş
MADDE 12 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemlerinde faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşların tespitini, tayinini, bildirimini ve statülerinin kaldırılmasını 13/11/2001 tarihli ve 2001/3531 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ve 21/5/2003 tarihli ve 25114 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği Uygulamaları İçin Onaylanmış Kuruluş Görevlendirilmesinde Esas Alınan Temel Kriterlere Dair Tebliğde belirtilen hükümler ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VII)’de belirtilen asgari ölçütlere göre gerçekleştirir. İlgili uyumlaştırılmış ulusal standartların düzenlediği temel ölçütlere uyan bir onaylanmış kuruluşun (Ek VII)’nin gereklerine de uyduğu kabul edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Tedbirler
Tedbirler
MADDE 13 – (1) Asansörler ve güvenlik aksamlarının temel sağlık ve güvenlik gereklerini yerine getirmelerine ilişkin tedbirler ile usulsüz işaret kullanımına karşı alınan tedbirler aşağıda belirtilmiştir.
a) Bakanlık, bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilip CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bir asansörün veya güvenlik aksamının kişilerin ve yerine göre malların güvenliğini tehlikeye atabileceğini tespit ederse, asansörün veya güvenlik aksamının piyasadan toplanması veya toplatılması, piyasaya arzının veya hizmete konulmasının engellenmesi veya serbest dolaşımının kısıtlanması için kanunlarca kendisine verilen yetkiler dahilinde, bütün tedbirleri alır. Bakanlık bu tip bir tedbir kararının gerekçesiyle birlikte, özellikle bu durumun;
1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen temel güvenlik gereklerinin karşılanmaması,
2) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartların yanlış uygulanması,
3) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartlardaki eksiklikler nedeniyle ortaya çıkıp çıkmadığını Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona derhal bildirir.
b) Uygun olmadığı halde CE uygunluk işareti taşıyan bir asansör veya güvenlik aksamı için Bakanlık, işareti iliştirene karşı gerekli tedbirleri alır ve konu hakkında Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bilgi verir.
c) Asansörü monte eden ile binanın veya inşaatın sorumlusu kişi birbirleri ile sürekli irtibat halinde olarak gerekli bilgi alış verişini sağlamalı ve asansörün iyi çalışmasını ve güvenlikli kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almalıdır.
ç) Asansörü monte eden, asansörün çalışması ve güvenliği için asansör boşluğunda gerekenin dışında boru tesisatı, elektrik tesisatı veya başka bir donanımın olmamasını sağlayacak tüm gerekli tedbirleri almalıdır.
d) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası ve bu maddenin (c) ve (ç) bentleri hükümleri saklı kalmak üzere, asansörlerin bu Yönetmelikte belirtilmeyen bir şekilde değiştirilmesi niteliğinde olmamak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümleri, söz konusu asansörler hizmete girdiğinde veya kullanıldığında kişilerin korunmasını sağlamak için Bakanlığın gerekli gördüğü şartları bu Yönetmeliğe uygun olarak koyma yetkilerini etkilemez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bildirimler
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri gereğince, herhangi bir asansöre veya güvenlik aksamına 9 uncu ve 13 üncü maddelerle getirilen her türlü sınırlama, yasaklama ve tedbirler, bunların alınmasını gerektiren sebepler belirtilerek, Bakanlıkça en kısa süre içinde ilgili taraflara ve Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
Gizlilik
MADDE 15 – (1) Bakanlık, onaylanmış kuruluş ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına katılan bütün taraflar, görevlerini yerine getirmeleri sırasında temin ettikleri bütün bilgilerin gizliliğini sağlar.
Aykırı davranışlarda uygulanacak hükümler
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara 4703 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. 4703 sayılı Kanunda üretici tanımına dahil olanlara ürünlerin güvenliği için getirilen yükümlülükler saklı olup bu Yönetmelik sözü geçen yükümlülüklere istisna getirmez.
Ulusal daimi komite
MADDE 17 – (1) Gerektiğinde bu Yönetmeliğin kendine mahsus uygulama ve yürütmesi için, Bakanlık eşgüdümünde ilgili kamu ve özel sektör temsilcilerinden oluşan bir Ulusal Daimi Komite oluşturulur.
Düzenlemeler
MADDE 18 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak gerekli alt düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 19 – (1) 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğinin (95/16/AT) 1 ila 13 üncü maddeleri (13 üncü madde dahil), 27 ila 32 nci maddeleri (32 nci madde dahil), geçici 1 inci maddesi ve ekleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğinin (95/16/AT) yürürlükten kaldırılan hükümlerine diğer düzenlemelerde yapılan atıflar, bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ek I
ASANSÖR VE GÜVENLİK AKSAMININ TASARIMI VE YAPIMI İLE İLGİLİ
TEMEL SAĞLIK VE GÜVENLİK GEREKLERİ
1. Temel sağlık ve güvenlik gerekleri altındaki zorunluluklar, ancak asansörü monte eden veya güvenlik aksamı imal eden tarafından planlanan şekilde kullanıldığı takdirde, asansör veya güvenlik aksamının söz konusu tehlikeye maruz kalacağı durumlarda uygulanır.
2. Bu Yönetmeliğin ihtiva ettiği temel sağlık ve güvenlik gerekleri zorunludur. Ancak, hali hazırda tekniğin mevcut durumuyla, bunların ortaya koyduğu hedeflere ulaşılamayabilir. Bu gibi durumlarda, mümkün olduğu kadar geniş ölçüde, asansör veya güvenlik aksamı bu hedeflere yakın bir şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
3. Güvenlik aksamı imalatçısı ve asansörü monte eden, kendi asansörlerine uygulanan bütün her şeyi belirlemek ve monte amacıyla tehlikeleri değerlendirme zorunluluğu altındadır. Bu değerlendirmeyi dikkate alarak bunlar tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4. Bu Yönetmelik kapsamında yer almayan ve 8/9/2002 tarihli ve 24870 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/AT) kapsamındaki temel gerekler asansörler için geçerlidir.
1. GENEL
1.1. Bu ek kapsamında olmayan muhtemel bir tehlike durumunda 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Makina Emniyeti Yönetmeliğinin (98/37/AT) Ek I’indeki 1.1.2 numaralı paragrafında belirtilen temel sağlık ve güvenlik gerekleri uygulanır.
1.2. Kabin
Kabin, azami kişi sayısı ve monte eden tarafından tespit edilen asansörün beyan yüküne karşı gelen yer ve mukavemeti sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
İnsan taşınması amaçlanan asansörlerde, boyutları elverdiği takdirde, kabin kendi yapısal özelliklerinin engelli insanların ulaşım ve kullanımını engellemeyeceği veya kısıtlamayacağı şekilde ve bunların kullanımını sağlayacak şekilde planlanan değişikliklere izin verecek şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
1.3. Asılma şekilleri ve destek şekilleri
Kabinin asılma ve/veya destek şekilleri, bunların bağlantıları ve diğer uç parçaları, kullanım şartlarını, kullanılan malzemeyi ve imalat şartlarını dikkate almak suretiyle, yeterli bir seviyede toplam güvenliği temin etmek ve kabinin düşme riskini asgariye indirmek üzere tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
Kabini asmak için halatlar veya zincirler kullanıldığı takdirde, her birinin ayrı tutturma noktası olan en azından iki bağımsız halat veya zincir bulunmalıdır. Bu gibi halat veya zincirlerin, sabitlemek veya çevrim oluşturmak için gerekli olmadığı sürece, hiçbir bağlantı veya ek yerlerinin olmaması gerekir.
1.4. Yüklemenin kontrolü (aşırı hız dahil)
1.4.1. Asansörler, hesaplanan yük aşıldığında normal çalışmasını önleyecek şekilde tasarlanmalı, imal edilmeli ve montajı yapılmalıdır.
1.4.2. Asansörler bir aşırı hız sınırlayıcı cihaz ile teçhiz edilmelidir.
Bu gerekler, aşırı hız önleyici hareket sistemli olarak tasarlanan asansörlere uygulanmaz.
1.4.3. Hızlı asansörler hız izleyici ve hız sınırlayıcı gereç ile teçhiz edilmelidir.
1.4.4. Sürtünmeli makaralarla çalışan asansörler, çekme halatlarının makaralar üzerinde dengesini temin edecek şekilde tasarlanmalıdır.
1. 5. Makine
1.5.1. Bütün insan asansörlerinin kendi bağımsız asansör makinesinin bulunması gerekir. Bu gerek, karşı ağırlık yerine ikinci bir kabin kullanılan asansörler için uygulanmaz.
1.5.2. Asansörü monte eden, asansör makinelerinin ve asansörün diğer ilgili tertibatların bulunduğu yerlere, acil durum ve bakım halleri dışında girilememesini sağlamalıdır.
1.6. Kontroller
1.6.1. Yanında refakatçisi olmayan engelli insanların kullanımı için planlanan asansörlerin kumanda cihazları buna göre tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
1.6.2. Kumandaların işlevleri açıkça belirtilmelidir.
1.6.3. Bir asansör grubunun çağırma devreleri, paylaşılmış veya birbirlerine bağlı olabilirler.
1.6.4. Elektrikli teçhizat aşağıdaki şartları yerine getirecek şekilde monte edilmeli ve bağlanmalıdır:
– Doğrudan asansöre bağlantısı olmayan devreler ile karıştırılma ihtimali olmamalıdır.
– Elektrik enerjisi yük altında kesilebilmelidir.
– Asansörün hareketleri ayrı bir elektrik güvenlik devresinde bulunan elektrik güvenlik cihazına bağlanmalıdır.
– Elektrik tesisatındaki bir hata tehlikeli bir duruma sebebiyet vermemelidir.
2. KABİN DIŞINDAKİ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKELER
2.1. Asansör, kabinin hareket ettiği asansör kuyusuna, acil durum ve bakım halleri dışında, ulaşılamamasını temin edecek güvenlik önlemleri tasarlanmalı ve yapılmalıdır. Bir kişi bu boşluğa girmeden önce asansörün normal kullanımı imkânsız hale getirilmelidir.
2.2. Asansör, kabin uç pozisyonlarından birindeyken ezilme riskini önleyecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
Uç pozisyonların ötesinde serbest boşluk veya sığınak ile bu amaç sağlanmalıdır.
Ancak, belirli durumlarda, özellikle mevcut binalarda, bu çeşit bir çözümün uygulanmasının imkansız olduğu durumlarda bu riski önlemek amacıyla Bakanlıkça gerekli ulusal düzenlemeler yapılır. Bu ulusal düzenlemeler Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirilir.
2.3. Kabinin katlardan giriş ve çıkışları, tasarlanmış kullanım şartları için yeterli mekanik dayanıma sahip asansör kapıları ile donatılmış olmalıdır.
Kilitleme sistemi normal çalışma esnasında;
– Bütün durak kapıları kapalı ve kilit tertibatı kilitli olmadığı takdirde, kasıtlı veya kasıtsız olarak çalıştırılsa dahi, kabinin hareketine başlamasını,
– Kabin hâlâ hareket halindeyken ve önceden belirlenmiş kat seviyesi dışında iken durak kapılarının açılmasını önlemelidir.
Ancak, kapılar açıkken bütün seviyeleşme hareketlerine belirli bölgelerde, seviyeleşme hızının denetlenmesi şartlarıyla izin verilebilir.
3. KABİN İÇİNDEKİ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKELER
3.1. Asansör kabinleri, havalandırma açıklıkları haricinde sabit tavan ve taban dahil olmak üzere tam boy duvarlarla tamamen kapalı olmalı ve tam boy kapıları olmalıdır. Bu kapılar kapalı olmadığı sürece, bu Ekin 2.3 numaralı paragrafın ikinci fıkrasının ikinci satırında bahsi geçen seviyeleşme hareketleri dışında, kabinin hareket etmemesini ve eğer kapılar açıksa durma konumuna gelmesini temin edecek şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
Kabin ile asansör kuyusu arasına düşme riski varsa veya kat seviyesinde kabin yoksa asansör iki durak seviyesi arasında durduğunda, kabin kapıları kapalı ve kilitli olmalıdır.
3.2. Asansör kabini, elektrik kesintisi veya aksamın arızalanması hallerinde, kabinin serbest düşmesini veya kumanda edilemeyen yukarı doğru hareketi engelleyen tertibata sahip olmalıdır.
Kabinin serbest düşmesini önleyen tertibat, kabin askı tertibatından bağımsız olmalıdır. Bu tertibat, kabini asansör monte eden tarafından öngörülen azami süratte ve hesaplanan yükü ile durdurulabilmelidir. Bu tertibat yardımıyla oluşacak durdurma işlemi, yük şartları ne olursa olsun içindekilere zarar verecek bir ters ivmeye sebebiyet vermemelidir.
3.3. Tamponlar asansör boşluğunun dibi ile kabinin tabanı arasına monte edilmelidir.
Bu durumda, bu Ekin 2.2 numaralı paragrafında bahsi geçen serbest boşluk, tamponlar tam kapalı durumdayken ölçülmelidir.
Bu gerek, hareket sistemlerinin tasarımı sebebiyle bu Ekin 2.2 numaralı paragrafında bahsi geçen serbest boşluk içine kabinin giremediği asansörlerde uygulanmaz.
3.4. Asansörler, bu Ekin 3.2 numaralı paragrafında bahsi geçen tertibat işletme konumunda değilse, harekete geçmeimkanı olmayacak şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4. DİĞER TEHLİKELER
4.1. “Durak kapıları” ve “kabin kapıları” veya her iki kapı beraberce, motorla çalıştırılıyorsa, hareket ederlerken olabilecek ezilme riskini önleyici bir cihazla donatılmalıdır.
4.2. “Durak kapıları”, binayı yangından korumaya katkıda bulundukları takdirde, camlı kısımları olanlar da dahil olmak üzere, bütünlük açısından ve yalıtım (alevi kontrol altında tutması) açısından ve ısı iletimi (termal radyasyon) açısından yangına karşı uygun bir şekilde dirençli olmalıdır.
4.3. Karşı ağırlıklar, kabinin üstüne düşme veya kabinle çarpışma risklerini ortadan kaldıracak şekilde monte edilmelidir.
4.4. Asansörler, kabinin içinde kalmış olan kişilerin kurtarılması ve tahliyesine imkân sağlayacak şekilde olmalıdır.
4.5. Kabin, kurtarma hizmeti ile kalıcı irtibatı sağlayan çift-yollu haberleşme tertibatı ve sesli alarm ile donatılmalıdır.
4.6. Asansörler, asansör makine dairesi içerisindeki sıcaklık, asansörü monte eden tarafından belirlenen azami seviyeyi geçtiği durumda, hareketini tamamlayabilmesini sağlayacak ancak yeni komutları kabul etmeyecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4.7. Kabinler, uzun süreli durma halinde bile, yolcular için yeterli havalandırmayı temin edecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmadır.
4.8. Kabin kullanım halinde veya bir kapısı açıldığında yeterli şekilde aydınlatılmalıdır; bir acil durum aydınlatması da ayrıca olmalıdır.
4.9. Bu Ekin 4.5 numaralı paragrafında bahsi geçen haberleşme tertibatı ve bu Ekin 4.8 numaralı paragrafında bahsi geçen acil durum aydınlatması, normal elektrik gücü olmadan da çalışacak şekilde tasarlanmalı ve kurulmalıdır. Bunların çalışma periyodu, kurtarma işleminin normal işleyişine izin verecek kadar uzun olmalıdır.
4.10. Yangın halinde kullanılabilecek olan asansörün kumanda devreleri, asansörün belirli seviyelerde durmasını önleyecek ve asansörün kurtarma ekipleri tarafından öncelikli kumandasına izin verebilecek şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
5. İŞARETLEME
5.1. Makina Emniyeti Yönetmeliği (98/37/AT) Ek I’inin 1.7.3 numaralı paragrafına uyan herhangi bir makine için gerekli görülen asgari hususlara ek olarak, her kabin taşınabilecek azami yolcu sayısı ile beyan yükünün kilogram değerini açıkça gösteren kolayca görülebilen bir plaka taşımalıdır.
5.2. Eğer asansör, kabin içinde kalmış olan kişilerin dış yardım olmadan çıkmalarına izin verecek şekilde tasarlanmışsa, ilgili talimat kabin içinde açık ve görülebilir olmalıdır.
6. KULLANMA TALİMATI
6.1. Ek IV’te bahsedilen güvenlik aksamıyla birlikte;
– Montaj,
– Bağlantı,
– Ayar,
– Bakımın ,
etkin ve tehlikesiz olarak yapılmasını mümkün kılan Türkçe yazılmış bir el kitabı bulunmalıdır.
6.2. Her bir asansörle birlikte Türkçe yazılmış belgeleri bulunmalıdır.
Bu doküman en az aşağıdakileri içermelidir:
– Normal kullanım için gerekli olan plan ve şemaları içeren ve bakım, muayene, tamir, periyodik kontroller ve bu Ekin 4.4 numaralı paragrafında bahsi geçen kurtarma operasyonları ile ilgili bir el kitapçığı,
– Tamirlerin ve uygun görüldüğünde periyodik kontrollerin not edildiği bir kayıt defteri.
Ek II
A. Güvenlik aksamına yönelik AT Uygunluk Beyanının içeriği (1)
AT uygunluk beyanı aşağıdaki bilgileri içermelidir;
– Güvenlik aksamının imalatçısının adı ve adresi(2 ),
– Uygun olduğu durumda, Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin isim, kimlik numarası ve adresi(2),
– Güvenlik aksamının açıklaması, tip veya seri detayları ve varsa seri numarası,
– Açıklamadan anlaşılmıyorsa, güvenlik aksamının güvenlik işlevi,
– Güvenlik aksamının imal tarihi,
– Güvenlik aksamın uyduğu bütün ilgili hükümler,
– Uygun olduğu durumda, kullanılan uyumlaştırılmış standartlara atıf,
– Uygun olduğu durumda, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerine uygun olarak, AT tip incelemesini yapan onaylanmış kuruluşun isim, adres ve kimlik numarası,
– Uygun olduğu durumda, bu Onaylanmış Kuruluşun verdiği AT tip inceleme belgesine atıf,
– Uygun olduğu durumda, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendine uygun olarak imalat kontrollerini yapan Onaylanmış Kuruluşun isim, adres ve kimlik numarası,
– Uygun olduğu durumda, imalatçı tarafından uygulanmış olan kalite güvencesi sistemini, bu Yönetmeliğin 7 ncimaddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendine uygun olarak kontrol eden onaylanmış kuruluşun isim adres ve kimlik numarası,
– Güvenlik aksamı imalatçısının adına hareket etmekle yetkilendirilmiş imza sahibinin veya yetkili temsilcisinin kimliği.
B. Monte edilen asansörlere yönelik AT Uygunluk Beyanının içeriği(3)
AT uygunluk beyanı aşağıdaki bilgileri içermelidir;
– Asansörü monte edenin adı ve adresi(4)
– Asansörün tanımı, tip veya seri detayları, seri numarası ve asansörün montaj yapıldığı adresi,
– Asansörün montaj yılı,
– Asansörün uyduğu bütün ilgili hükümler,
– Uygun olduğu durumda, kullanılan uyumlaştırılmış standartlara atıf,
– Uygun olduğu durumda, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerine uygun olarak asansörün modelinin AT tip incelemesini yapan onaylanmış kuruluşun isim, adres ve kimlik numarası,
– Uygun olduğu durumda, AT tip inceleme belgesine atıf,
– Uygun olduğu durumda, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine uygun olarak asansörün doğrulanmasını yapan onaylanmış kuruluşun isim, adres ve kimlik numarası,
– Uygun olduğu durumda, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerine göre asansörün son muayenesini yapan onaylanmış kuruluşun isim, adres ve kimlik numarası, &nbs
14 Haziran 2017 ÇARŞAMBA | Resmî Gazete | Sayı : 30096 |
TEBLİĞ | ||
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından:
ASANSÖRLERİN TASARIMINA İLİŞKİN USUL VE
ESASLARA DAİR TEBLİĞ (SGM: 2017/18) |
1-KIRMIZI ETİKET
2- SARI ETİKET
3- MAVİ ETİKET
4- YEŞİL ETİKET